គតិលោក
ឬច្បាប់ទូន្មានខ្លួន ភាគ៣
រៀបរៀង ដោយ ឧកញ៉ាសុត្ដន្ដប្រីជា ឥន្ទ
ចម្លងតាមការផ្សាយរបស់ពុទ្ធសាសនបិណ្ឌត្យ
ព.ស ២៥៣៩
**********************************************
តំរាឃ្លានអាហារឆោត
រឿងក្រពើនឹងអ្នកបររទេះ
ថ្ងៃចន្ទ ទី6.មករា 2014.ម៉ោង 22:09
មានសត្វក្រពើ១ នៅក្នុងបឹងធំ លុះដល់រដូវប្រាំងទឹកបឹងនោះក៏រីងខះអស់ ក្រពើនោះនៅពុំបាន ទើបវារឡើងគោកដើរត្រាច់រកទីមានទឹក នឹងអាស្រ័យ។ កាលនោះមានតាចាស់ម្នាក់ បររទេះមកត្រង់ផ្លូវដែលក្រពើ វាវារនោះឯង បានជួបនឹងក្រពើនាកណ្ដាលផ្លូវ។ ឯក្រពើក៏សូម ដោយសាររទេះតានោះ តានោះសួរថា «ចៅឯងតើនឹងទៅណា?» ក្រពើប្រាប់ថា «ខ្ញុំបាទនេះ រកទីអាស្រ័យពុំបាន គឺបឹងដែលខ្ញុំបាទធ្លាប់នៅ នោះ ឥឡូវទឹករីងខះអស់ នឹងនៅតទៅពុំបាន នឹងស្វែងរកបឹងស្ទឹងទន្លេឯណា ដែលមានទឹកនោះនឹងអាស្រ័យនៅ ថាបើតាមេត្ដានាំខ្ញុំបាទទៅ បានដល់ទីត្រង់ណាដែលមានទឹកនោះ សូមតាមេត្ដាដាក់ខ្ញុំបាទត្រង់នោះចុះ»។
ឯតានោះក៏ព្រម ទើបដោះគោចាកនឹមហើយអោយក្រពើឡើងជិះលើទូករទេះ ឯក្រពើនោះខ្លួនវែង ក៏លូនក្រាបក្បាលដល់ក្បាលក្រពើរទេះ ហើយមិនទុកចិត្ដខ្លួនក្រែងធ្លាក់ ទើបអោយតានោះយកខ្សែមកចងខ្លួនភ្ជាប់នឹងទូករទេះ តានោះក៏ធ្វើតាមពាក្យក្រពើ ស្រេចហើយតាក៏ទឹមគោបរចេញអំពីព្រៃនោះ លុះត្រាដល់ទីបឹងមានទឹក១ តានោះក៏បញ្ឈប់រទេះដោះគោចេញ ហើយស្រាយចំណងក្រពើប្រាប់ថា «បឹងនេះគួរហើយ ចូរអ្នកឯងលូនទៅនៅបឹងនេះចុះ។ ឯក្រពើជាសត្វអកតញ្ញូ មិនដឹងគុណគេកើតក្ដីឃ្លានអាហារដោយអត់មកជាយូរថ្ងៃហើយ ទើបនិយាយទៅថា «តាឯងនេះចងយើងភ្ជាប់នឹងទូករទេះ យើងបានសេចក្ដីទុក្ខវេទនាពន់ពេកណាស់ តាឯងត្រូវអោយគោយើង១ស៊ី ទើបតាឯងរួចទោស ថាមិនអោយគោដល់យើងទេ ត្រូវយើងស៊ីតាឯងក្នុងកាលឥឡូវនេះ»។
ឯតានោះលុះលឺក្រពើពោលពាក្យដូច្នោះ ក៏គិតភ័យទើបស្ដីអង្វរថា អ្នកក្រពើ ខ្ញុំឯងនេះមានគុណ បានដឹកនាំបាឯងមកដល់ទីនេះ ឥឡូវបានឹង ស៊ីខ្ញុំវិញ ការនេះខ្ញុំឯងឥតទោសសោះ មិនគួរអ្នកនឹងពិឃាតបើដូច្នេះខ្ញុំពុំសុខចិត្ដ ចាំខ្ញុំទៅ រកលោកចៅក្រមអោយលោកវិនិច្ឆ័យរឿងក្ដីនេះសិន សឹមប្រតិបត្ដិទៅតាម ឯក្រពើក៏ព្រមថា «អើតាឯងទៅរកចៅក្រមណា ក៏ទៅអោយឆាប់ចុះ យើងពុំខ្លាចទេ»។ ឯតានោះបានចេកទុំមួយស្និត ក៏កាន់ដើរទៅរកចៅក្រមកាល នោះមានសត្វទន្សាយគល់១ នៅលើទួលដំបូកបានឃើញតាកាន់ចេកដើរកាត់ព្រៃចូលមក ទន្សាយក៏សួរទៅថា «តាអើយតាៗ ឯងមាននេត្រាជលជោរសោកសៅ ដោយមានទោសទុក្ខយ៉ាងណា? មកនេះ តើនឹងទៅស្ថានឯណា?។ ឯតានាះក៏និយាយសេចក្ដី ខ្លួននឹងក្រពើកើតហេតុនឹងគ្នា ប្រាប់ទន្សាយនោះសព្វគ្រប់ប្រការ។ ទន្សាយបានស្ដាប់ដូច្នោះ ក៏ថាអើអាសត្វក្រពើនោះ ជាសត្វមិនដឹងគុណតាឯង បើដូច្នេះខ្ញុំឯង នឹងទទួលទៅជាចៅក្រមជំរះអោយតាឯងកុំភ័យឡើយ អោយតែចេកនោះមកខ្ញុំស៊ីសិន សឹមទៅជាមួយគ្នា។ តានោះក៏អោយ ចេក១ស្និតទៅសុភាទន្សាយ ទន្សាយបរិភោគចេកនោះអស់ហើយ ក៏នាំគ្នាទៅទីតំណាក់ដែលឈប់នោះ ដល់ហើយសុភាទន្សាយនិយាយទៅថា «ម្ដេចចៅក្រពើចៅឯងវង្វេងផ្លូវព្រៃមិនដឹងជាទៅឯណា បានតាគាត់មេត្ដាអោយដោយសារមកផង ឥឡូវបានដល់ទីសមគួរ នឹងរកអាស្រ័យនៅ ហើយ ម្ដេចចៅឃ្នើសគុណគេ គិតនឹងស៊ីគេវិញ គេធ្វើទុក្ខទោសអ្វីអោយដល់ចៅឯង»។
ឯក្រពើឆ្លើយថា «អើលោកសុភា តានេះគាត់អោយខ្ញុំដោយសារមកនេះក៏មែន ប៉ុន្ដែគាត់ធ្វើបាបខ្ញុំខ្លាំងណាស់ គឺគាត់ចងខ្ញុំភ្ជាប់ទៅនឹងទូក រទេះខ្លាំងពេក រកតែនឹងរេខ្លួនដកដង្ហើមក៏ពុំបាន គាត់ធ្វើទុក្ខខ្ញុំយ៉ាងនេះបានជាខ្ញុំខឹង ត្រូវអោយគាត់ប្រគល់គោគាត់បាន១អោយខ្ញុំស៊ី ថាបើគាត់ ពុំព្រមអោយគោនោះទេត្រូវស៊ីគាត់វិញ»។
ទន្សាយក៏ឆ្លើយអនុលោមតាមថា «អើតាៗឯងចងគេតឹងខ្លាំងហួស បានជាគេខឹង ចុះតាឯងម្ដេចក៏ចងគ្នាតឹងម្លេះ គ្នារកតែរើខ្លួនមិនរួច ដូច្នោះតា?»។ តានោះថា ទេខ្ញុំបាទចងធូរទេលោក ចងល្មមតែជាប់ពុំអោយធ្លាក់ប៉ុណ្ណោះឯង»។ ទន្សាយថា «អើខាងចោទថាចងតឹងខ្លាំងខាង ចំលើយថាចងធូរ ពាក្យទាំងពីរនេះសឹងពុំមានបន្ទាល់សាក្សីអាង អើបើដូច្នោះចៅក្រពើឯងលូនឡើងទូករទេះវិញ អោយតាគាត់ចងម្ដងទៀត យើងនឹងមើលអោយដឹងជាតឹង ឬធូរជាសាក្សី នឹងបានកាត់សេចក្ដីនេះ អោយយុត្ដិធម៌ទៅបាន។
ឯក្រពើជាសត្វខ្លៅ ក៏វារឡើងទៅក្រាបលើទូករទេះ អោយតានោះចងដូចមុន តានោះយកចំណងតាំងចងដូចមុនវិញ ទន្សាយសួរថា «ម្ដេចចៅកុម្កា តាគាត់ចងតឹងយ៉ាងនេះឬ? ក្រពើក៏ឆ្លើយថា «ទេលោកកាលគាត់ចងខ្ញុំមុននោះតឹងលើសនេះខ្លាំងណាស់ បើចងតែប៉ុណ្ណេះ ខ្ញុំនឹងទៅខឹងអ្វើនឹងគាត់»។ ទន្សាយថា «អើចូរតារិតខ្សែទ្វេឡើងទៀត អោយគេសុខចិត្ដ»។ តានោះក៏រិតចំណងឡើងទៀត។ ទន្សាយសួរថា «ម្ដេចចៅកុម្កា» ម្ដងនេះតើជាតឹងដូចកាលជាន់មុននោះហើយឬ? ក្រពើថា «នៅពុំទាន់ស្មើចងមុននោះទេ»។ ទន្សាយថា «តាឯងកាប់ឈើ មកធ្វើជាកូនកំព្រារឹតម្ដងទៀតទៅ» តានោះក៏ធ្វើតាម ហើយតាំងត្របែងរិតទាំងមុខទាំងក្រោយពេញកំលាំង ឯក្រពើនោះត្រូវត្របែងដោយ កូនកំព្រាខ្លាំង តឹងខ្លួនស្ទើរតែដកដង្ហើមចេញពុំបានទើបឆ្លើយថា «សូមទានកាលជាន់មុននោះ គាត់ចងតឹងយ៉ាងនេះឯង លោកអើយនរណា ឡើយនឹងអត់បាន សូមលោកជាសាក្សីមើលចុះ ជាអ្នកឯណាខុសឯណាត្រូវ។
ទន្សាយឃើញក្រពើរើខ្លួនពុំរួចហើយ ទើបបង្គាប់តានោះថា «តាចាំអ្វីទៀត ពូថៅធំក្នុងរទេះនោះមិនយកមកពុះក្បាលវាទៅ ទុកអោយរស់ ធ្វើអ្វី ខ្មោចអាសត្វអកតញ្ញូ ពុំដឹងគុណគេដែលធ្វើលើខ្លួន» តាចាស់នោះបានអោកាស ដោយទន្សាយប្រាប់ដូច្នោះ ក៏ស្ទុះទៅយកពូថៅធំមក សំពងកាប់កាត់ក្រពើនោះជាកំណាត់តូចធំ ក្រពើក៏លុះនូវក្ដីអន្ដរាយជីវិតហោង សុភាទន្សាយបង្គាប់ថា «កងកន្ទុយវានោះតាឯងឆ្អើដាក់យក ទៅស្លពិសា ឬចង់ញាំក៏ជា ឯពោះវៀនបត់ចន្ទាសវានោះ ញាំភ្លាជាណាស់តាអើយ»។ ឯតានោះធ្វើតាមសុភាទន្សាយប្រាប់សព្វប្រការ ហើយ យកចេកត្រសក់ជូនទន្សាយ ដោយក្ដីខ្លួនផុតអន្ដរាយនឹងក្រពើ ស្រេចហើយយកគោមកទឹមរទេះលាសុភាទន្សាយបរទៅកាន់ទីឋាននៃអាត្មា ហោង។
ក្រអើយក្រពើ | គេមានគុណលើ | មិនដឹងគុណគេ |
ចៅបានដល់បឹង | គិតខឹងបែរេ | ត្រលប់ខាំគេ |
អោយសូនជីវិត។ | ||
ធ្លាក់កលឧបាយ | សុភាទន្សាយ | អោយចងចៅភ្ជិត |
នឹងទូករទេះ | ស្រមេះអស់រិទ្ធ | ចៅបង់ជីវិត |
ដោយពូថៅតា។ |