គតិលោក ឬច្បាប់ទូន្មានខ្លួន ភាគ៩
រៀបរៀង ដោយ ឧកញ៉ាសុត្ដន្ដប្រីជា ឥន្ទ
ការផ្សាយរបស់មណ្ឌលវប្បធម៌ខ្មែរនៅស្វីស
**********************************************
ថ្ងៃសៅរ៍ ទី7.មករា 2017.ម៉ោង 9:48
រឿងបុរសចៅស្ពាយធាតុ
មានបុរសកំលោះម្នាក់ ឈ្មោះចៅស្ពាយធាតុនៅក្នុងជនបទមួយ មានចិត្ដស្រលាញ់នាងកុលធីតាម្នាក់ ចង់បានជាភរិយា។ នាងកុលធីតានោះមានរូបសោភា ជាទីគាប់ចិត្ដនៃក្មេងកំលោះទាំងឡាយ នៅក្នុងភូមិនោះ។ បណ្ដាក្មេងកំលោះទាំងឡាយសឹងចង់បាននាងធីតានោះគ្រប់ៗគ្នា លុះនៅយូរមកនាងកុលធីតានោះមានជំងឺឈឺស្គមលឿង ក៏ធ្វើកាលកិរិយាក្ស័យបង់។
ពួកញាតិនឹងមាតាបិតា នាំយកសពនាងនោះទៅដុតនៅទីប៉ាឆា តាមទំនៀមវង្សព្រាហ្មណ៍។ កាលនោះមានចៅកំលោះម្នាក់ឈ្មោះចៅសមរណមានព មានចិត្ដស្ម័គ្រប្រតិព័ទ្ធ នឹងរូបនាងធីតានោះក្រៃពេកណាស់ គ្រាន់តែបានដឹងថា នាងកុលធីតានោះស្លាប់ភ្លាមហើយ ក៏មានសេចក្ដីសោកស្ដាយអាលោះអាល័យក្រៃពេក ទើបចាត់ចែងតែងអាត្មាទៅកាន់ព្រៃប៉ាឆា វេលានោះពួកញាតិទាំងឡាយ ដំកល់សពនៅលើជើងថ្ករ ពុំទាន់បូជាភ្លើងហើយនាំគ្នាទៅអាស្រ័យបាយអែផ្ទះទាំងអស់គ្នា ពុំមាននរណាមួយនៅរក្សាសពនោះឡើយ។ អែចៅសមរណមានពបានឃើញក្ដារមឈូស នាងធីតាលើជើងថ្ករ អិតមាននរណានៅកំដរដូច្នោះ ក៏លបបើកគ្របភ្ងាស ហើយចូលទៅដេកអោបសពនាងធីតានៅក្នុងក្ដារដោយចិត្ដស្នេហាស៊ូស្លាប់ជាមួយនឹងនាងនោះអែង។ អែពួកញាតិទាំងឡាយ កាលបើរួចកិច្ចបាយហើយ គេក៏នាំគ្នាមកដុតសពនាងធីតានោះតាមប្រវេណី។ សពទាំងពីរក៏លាយឆ្អឹងចូលជាមួយគ្នាហោង។
ថ្លែងពីចៅស្ពាយធាតុ កាលបានដឹងថា នាងធីតាធ្វើកាលកិរិយាស្លាប់ហើយ ក៏មានសេចក្ដីសោកស្ដាយ ដោយក្ដីស្នេហាខ្លាំងក្រៃ ទើបចេញចាកគេហដ្ឋានទៅកាន់ប៉ាឆា តាំងសោកអាល័យអង្គុយយំនៅទីដុតខ្មោចនោះ ហើយក៏រើសធាតុដាក់ថង់ ដោយគិតថា នឹងយកឆ្អឹងនាងធីតានោះទៅអោយព្រះមហាអិសីលោកប្រោះជុបអោយ ហើយយកធ្វើជាភរិយា មិនដឹងជានាងធីតាមានគេដេកស្លាប់ជាមួយឆ្អឹងធាតុនៅលាយជាមួយគ្នាឡើយ។
ចៅស្ពាយធាតុ ក៏តាំងប្រមូលធាតុទាំងអស់ដាក់ថង់ ហើយស្ពាយដើរទៅកាន់ព្រៃហិមពាន្ដ លុះទៅដល់ទីអាស្រមមហាអិសី ក៏ធ្វើអាការៈទោមនស្សតូចចិត្ដ ចូលទៅក្រាបសំពះព្រះអីសីថ្លែងសេចក្ដីថា «បពិតព្រះករុណាម្ចាស់! ខ្ញុំព្រះករុណានេះ ជាមនុស្សកំព្រា អីលូវភរិយាស្លាប់ចោលបង់ ព្រះគុណអើយ! នាងភរិយានេះជាទីស្រលាញ់ពេញចិត្ដខ្ញុំព្រះករុណាក្រៃពេកណាស់ បានជាខំស្ពាយធាតុ យកមកដល់ព្រះករុណា សូមព្រះករុណាមេត្ដាប្រោសប្រោះជីវិតនាងអោយរស់ដូចដើមវិញ ខ្ញុំព្រះករុណា នឹងបាននៅជាមួយគ្នាតទៅ»។
អែព្រះមហាមុនីបានស្ដាប់ពាក្យចៅស្ពាយធាតុដូច្នោះ ក៏អានិតមេត្ដាទើបទទួលថា «អើចៅចាំយើងប្រោះអោយ» ថាហើយក៏តាំងសមាធិបរិកម្មព្រះវេទប្រោះធាតុនោះ។ អែធាតុនាងធីតា នឹងធាតុចៅសមរណមានព កាលបើត្រូវរិទ្ធិព្រះវេទ វិសេសហើយ ក៏កើតឡើងជារូបប្រាកដទាំងពីរ ចំពោះមុខមហាអីសី ៗបានយល់រូបស្រ្ដី និងបុរសដូច្នាះ ក៏សួរទៅចៅស្ពាយធាតុថា «អើចៅអើយ កាលដើមចៅប្រាប់យើងថាប្រពន្ធជាទីគាប់ចិត្ដស្លូតត្រង់នឹងខ្លួន ស្លាប់ទៅតែម្នាក់អែងទេ អីលូវ នេះម្ដេចក៏ឃើញរូបដល់ទៅពីរយ៉ាងនេះ រូបប្រុសនេះគេជាប្ដីនាងនេះទេដឹង ចៅអែងទៅរើសយកធាតុគេផ្ដាសមកដូច្នេះ តើយើងនឹងលើកនាងធីតាអោយទៅចៅអែងម្ដេចបាន។ ចៅស្ពាយធាតុបែរទៅឃើញរូបប្រុសនៅរួមនឹងនាងធីតាដូច្នោះ ក៏អន់ចិត្ដគិតថាការនេះមិនសំរេចដល់ខ្លួនហើយ តែមិនសុខចិត្ដទើបពិតពុទ្ធដិការថា «ករុណាម្ចាស់ នាងនេះរស់ឡើងបានក៏ព្រោះខ្ញុំករុណាខំអុស្សាហ៍ព្យាយាមនាំយកធាតុវាមកដល់ព្រះករុណា ហើយបាននិមន្ដព្រះករុណាអោយប្រោះដូច្នេះត្រូវព្រះករុណាប្រទានអោយខ្ញុំហោង»។
ព្រះមហាអិសីក៏តបថា «ការនេះនឹងលើកអោយដល់ចៅអែងពុំទាន់បាន ព្រោះមានប្រុសពីរនាក់យ៉ាងនេះ តោងសួរចិត្ដស្រីកណ្ដាលសិន ជាចិត្ដនាងតើព្រមស្ម័គ្រទៅនឹងប្រុសណា» ថាហើយព្រះសីលា ក៏សួរទៅនាងធីតានោះថា «អើនាង ចៅនេះគ្នាខំខ្មីឃ្មាតស្ពាយធាតុនាងអែងយកមកអោយប្រោះ ដើម្បីនឹងយកជាភរិយា អីលូវនាងអែងរស់ហើយតែមានប្រុស កើតរួមជាមួយផង ដូច្នេះតើនាងអែង នឹងទទួលយកប្រុសណាជាប្ដី ចូរថាទៅមើល យើងនឹងផ្សំផ្គុំអោយ»។
អែនាងធីតាក៏ពិតពុទ្ធដិកាថា «ខ្ញុំព្រះករុណាយល់ឃើញថាអ្នកបងស្ពាយធាតុនេះគាត់មានគុណវិសេសទុកស្មើបិតាបង្កើតខ្លួនហើយ តែអ្នកបងដែលស្លាប់ជាមួយរស់ជាមួយនេះ ឃើញចិត្ដវិសេសណាស់ ក្នុងលោកនេះរកចិត្ដប្រុសយ៉ាងនេះពុំមាន ហេតុនេះត្រូវព្រះករុណាផ្សំផ្គុំខ្ញុំនឹងអ្នកបង សមរណមានពនេះចុះ អែអ្នកបងស្ពាយធាតុនោះ ខ្ញុំទុកគាត់ជាបងធម៌ រឺជាបងបង្កើតទៅចុះ ព្រោះគាត់មានគុណបាននាំយកធាតុខ្ញុំមកអោយព្រះករុណាប្រោះរស់រួចបាន ដោយសភាពយ៉ាងនេះ។ អែព្រះអីសីបានស្ដាប់សំដីនាងធីតាថាដូច្នោះ ក៏យល់ត្រឹមត្រូវពិតមែន ទើបផ្សំនាងធីតានោះអោយជាភរិយានៃ ចៅសមរណមានព តាំងចៅស្ពាយធាតុអោយជាបងធម៌ ស្រេចហើយក៏អោយអ្នកទាំង៣ ធ្វើដំនើរវិលទៅស្រុកវិញហោ ង។
រឿងនេះបានគតិដល់បុគ្គលយល់តែផ្លូវបានលាភចំណែកមួយ មិនដឹងជាលាភនោះមានអាការយ៉ាងណាៗ ប្រាជ្ញមានបញ្ញាគួរគិតទៅទៀតចុះ។
ជនអើយជនជាតិ | ជនខំខ្មីឃ្មាត | ស្ពាយធាតុយាត្រា |
ទៅរកតាបស | អោយប្រោះកញ្ញា | ដោយចិត្ដគិតថា |
បានខ្លួនជាប្ដី។ | ||
មិនដឹងមារយាទ | ឆ្អឹងប្រុសលាយជាតិ | នឹងធាតុប្អូនស្រី |
ស្រាប់តែលោកប្រោះ | រូបរស់ជាថ្មី | ឃើញរូបប្អូនស្រី |
មានប្ដីទៅហើយ។ | ||
ស្កុនអើយស្កុនស្កាត់ | ស្កុនសោកវិបត្ដ | ខានបានរួមខ្នើយ |
មិនដឹងកលស្នៀត | កន្លៀតប្អូនឡើយ | បានគូកៀកកើយ |
រួមរស់វេណី។ | ||
បង់អើយបង់ជាតិ | បំនាច់ស្ពាយធាតុ | មកដល់យោគី |
អីលូវបានគេ | នឿយតែអិន្រ្ទិយ | សាច់មិនបានស៊ី |
យកឆ្អឹងព្យួរក។ |
ចប់តំរាសាច់មិនបានស៊ី យកឆ្អឹងព្យួរក ជាគតិទី៦៣
រឿងខ្មោចចូលដប
មានខ្មោចប្រុសមួយ អាស្រ័យនៅក្នុងទីមួយ បានឃើញប្រពន្ធអ្នកចំការម្នាក់ កើតកួចចិត្ដប្រតិព័ទ្ធស្រលាញ់នាងនោះ លុះពេលណាប្ដីនាងមិននៅ អាខ្មោចនោះវាប្លែងកាយនិម្មិតជារូបប្ដីនាង នៅដេកនឹងនាងនោះៗ ក៏សំគាល់ថាជាប្ដីអាត្មា មិនដឹងជាខ្មាចវាប្លែងឡើយ ព្រោះដូចគ្នាណាស់។ អែខ្មោចនោះតែបានអោកាស គឺអ្នកចំការមិននៅហើយ វាក៏តែងប្លែងកាយជារូបប្ដី មកដេកនៅនឹងនាងនោះជារឿយ ៗរាល់ៗកាលហោង លុះនៅយូរបន្ដិចមកចៅប្ដីនោះទៅព្រៃ អែអាខ្មោចវាប្លែងទៅដេកនឹងនាងនៅក្នុងផ្ទះ ដល់ពេលចៅប្ដីមកផ្ទះ ក៏បានឃើញរូបអាខ្មោចដូចរូបខ្លួនដេកនៅនឹងប្រពន្ធខ្លួនដូច្នោះ ក៏ខឹងមហិមា ស្ទុះទៅចាប់អាខ្មោចៗក៏ ឈ្លោះតបថា «យើងជាប្ដីនាងនេះ ផ្ទះនេះគឺជាផ្ទះរបស់យើង ហេតុអ្វីចៅមកចាប់យើងជាម្ចាស់ផ្ទះវិញ ចៅអែងមកពីទីស្ថានណាមិនដឹង យើងជាប្ដីនាងនេះទេរឺ»។ អែចៅប្ដីឈ្លោះតបថា ផ្ទះនេះជាផ្ទះរបស់យើង នាងនេះសោត ក៏ជាប្រពន្ធយើង ហេតុអ្វីចៅមកថារបស់ខ្លួនដូច្នេះ។
ខ្មោចនឹងមនុស្ស ក៏ឈ្លោះគ្នាដន្ដើមប្រពន្ធទៅវិញទៅមកជាកោលាហលឡើង អែនាងប្រពន្ធក៏មិនដឹងរូបប្រុសណាជាប្ដីខ្លួន ព្រោះរូបរាងដូចគ្នាសុទ្ធគ្នាណាស់ នឹងអារកាត់ថារូបណាជាប្ដីខ្លួនពុំបាន ព្រោះចៅខ្មោច និង មនុស្សកើតជាអធិករណ៍ នឹង គ្នា ទើបនាំគ្នាទៅកាន់សាលាវិនិច្ឆ័យ (សាលាវិនិច្ឆ័យក្នុងរឿងនេះ គឺសាលាសំរាប់ជំរះក្ដី មិនមែនជាសាលាវិនិច្ឆ័យដែលជាសាលាជាន់ខ្ពស់បំផុតដូចសព្វថ្ងៃនេះទេ) ដល់ហើយក៏នាំគ្នាចូលប្ដឹងតាមរឿងនោះ។
អែចៅក្រមខាងជាន់ក្រោម ពុំអាចនឹងកាត់ក្ដីនោះបាន ព្រោះសាក្សីស្រីកណ្ដាលនោះ អោយការមិនធ្លុះទៅបាន ទើបនាំរឿងក្ដីនោះឡើងប្ដឹងដល់លោកអ្នកធំជាខ្ពស់ គឺលោកអ្នកប្រាជ្ញៗ ក៏អោយហៅចៅទាំងពីរចូលទៅជិត ហើយឆែក(?) ពិនិត្យមើលរូប មើលមុខមាត់ចៅខ្មោចនោះ ក៏យល់ស្គាល់ជាមនុស្ស ជាខ្មោចបានប្រាកដ ព្រោះតែភ្នែកខ្មោច ភ្នែកយក្សខុសគ្នា នឹង ភ្នែកមនុស្សយើងនេះ គឺភ្នែកខ្មោចយក្សអិតស្រមោលកូនក្រមុំ ហើយច្រើនក្រហមច្រើនរឹង ហេតុនោះទើប អ្នកប្រាជ្ញលោកស្គាល់បាន តែលោកនឹងកាត់ថាអានេះជាខ្មោចប្លែងរូបជាមនុស្សដូច្នេះទៅ ក៏ពុំប្រាកដ ដល់ភ្នែកអ្នកអែ ទៀតៗឡើយ ទើបលោកយកដបស្រា១ មកតាំងនៅលើតុ ហើយវិនិច្ឆ័យឡើងថា «នែចៅទាំងពីរដែលវិវាទគ្នា អើគ្រានេះយើងនឹងវិនិច្ឆ័យដោយយុត្ដិធម៌អោយ គឺយើងតាំងពិសោធនឹងដបនេះ ថាបើរូបណាក្លាហានអាចចូលក្នុងដបនេះបាន រូបនោះហើយជាប្ដីនាងនេះមែន យើងក៏នឹងប្រគល់នាងនេះអោយជាប្រពន្ធពិត ថាបើរូបណាចូលដបនេះពុំបានទេ យើងទុកថារូបនោះពុំមែនប្ដីនាង ពុំមែនជាម្ចាស់របស់ឡើយ។
អែចៅមនុស្សនោះ បានលឺលោកអ្នកប្រាជ្ញដាក់ទុកដូច្នោះ ក៏តក់ស្លុតភិតភ័យ ដោយគិតថាខ្លួនជាមនុស្សនឹងចូលដបស្រាតូចមួយនេះអែណាបាន ក្ដីចាញ់នោះចំពោះនឹងបានដល់ខ្លួនប្រាកដហើយ ម៉្លោះហើយក៏ឈរសំពះព្រះនៅហោង។ អែខ្មោចលុះលឺអ្នកប្រាជ្ញ តាំងអោយចូលដបស្រាដូច្នោះ ក៏ត្រេកអរក្នុងចិត្ដ ដោយគិតថាខ្លួនជាខ្មោចអិតឆ្អឹងអិតសាច់សំរេចដោយរិទ្ធិនិម្មិតជាខ្យល់បាន ទើបទទួលចូលដប កាលនឹងចូលនោះ ចៅខ្មោចឡើងទៅលើតុ ហើយបង្អោនក្បាល សំរបរូបតូចចូលទៅក្នុងដបនោះបានហោង។ អែអ្នកប្រាជ្ញកាលបើយល់ខ្មោចចូលក្នុងដបដូច្នោះក៏យកឆ្នុកចុកមាត់ដបនោះជាប់ ហើយលើកឡើងប្រកាសប្រាប់អស់មហាជនទាំងឡាយថា អ្នកទាំងឡាយចូរដឹងថាអានេះជាខ្មោច វាប្លែងខ្លួនជាមនុស្សមកធ្វើអំពើទោសកម្មយ៉ាងនេះ យើងពិសោធនេះ ដើម្បីអោយដឹងថាអាណាជាប្ដីនាងនេះមែន។ ក៏ធម្មតាមនុស្សយើង តើអែណានឹងចូលដបស្រានេះបាន មានតែខ្មោចទើបវាចូលបាន អីលូវនេះយើងរកក្ដីពិតឃើញហើយ នាងនេះត្រូវប្រគល់អោយទៅចៅដើមចោទនោះចុះ អែអាខ្មោចនេះទុកវានៅស្រុកនេះពុំបានទេ ព្រោះវាធ្វើអំពើលាមក មានសភាពយ៉ាងនេះ ថាហើយក៏ប្រើអ្នកបំរើ អោយនាំយកដបខ្មោចនោះទៅបោះចោលអៃដ៏ទីអន្លង់ទឹកជ្រៅ។ អ្នកបំរើក៏នាំយកដបខ្មោចនោះទៅបោះចោលក្នុងទឹកហូរតាមពាក្យអ្នកប្រាជ្ញនោះហោង។ អែខ្មោចក៏វិនាសខ្លួនអស់ក្បួនតែត្រឹមនេះ។
រឿងនេះបានគតិដល់បុគ្គលអ្នកកាន់ទុវិជ្ជាការ គឺចេះធ្មប់ចេះថ្នាំបំពុលគេ រឺ ចេះក្បួនអ្នកលេងដើរលបចាក់កាប់ក្បាលគេជាដើម ហើយមានលោកអ្នកធំ លោកត្រូវការចង់រកក្ដីកំណាចនោះ ខ្លួនមិនដឹងក្ដីអន្ដរាយក្រោយ ក៏ទៅសំដែងទុវិជ្ជានោះ ប្រាប់លោកអ្នកធំ ដើម្បីយករង្វាន់ ការនោះជាផ្លូវអោយអ្នកធំចាប់ខ្លួនធ្វើខ្លួនអោយវិនាស ដោយអាជ្ញាវិញបាន ដូចខ្មោចក្នុងដបនោះអែង ប្រាជ្ញគួរគិតតទៅទៀតចុះ។
ខ្មោចអើយខ្មោចខ្មាំង | ទទួលប្រណាំង | តាំងភ្នាល់ចូលដប |
ទើបស្ទុះអោនសីរ | ដៃពីរសំរប | សំរាលខ្លួនខ្លប |
ចូលដបបានងាយ។ | ||
ចង់ឈ្នះយកស្រី | មិនដឹងកលក្ដី | វិនាសរូបកាយ |
ត្រូវចុកឆ្នុកជិត | អស់រិទ្ធិនឹងប្រាយ | ដូចកូនទន្សាយ |
កាយហោងក្នុងដប។ |
ចប់តំរាខ្មោចក្នុងដបជាគតិទី៦៤
ចប់គតិលោកភាគ៩ តែប៉ុណ្ណេះ។