រឿងរសាត់តាមកម្ម
ដោយ ហាក់ ឆៃហុក
©រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាង
****************************************
អារម្ភកថា
សួស្ដី! អស់លោកអ្នកនាងកញ្ញា និង មិត្តជាទីគោរព។ អ្នកនិពន្ធខ្ញុំ សូមជួបអស់លោកអ្នកនាងកញ្ញា និង មិត្តម្ដងទៀតនៅក្នុង «រឿងរសាត់តាមកម្ម» គឺសៀវភៅប្រលោកដែលកំពុងស្ថិតនៅចំពោះចក្ខុអស់លោក អ្នកនាងកញ្ញា និង មិត្តក្នុងពេលខណ:នេះ។
រឿង «រសាត់តាមកម្ម» គឺជារឿងមួយប្លែកពីរឿងមុនៗ ដែលធ្លាប់សរសេរមក និង ជារឿងដែលអ្នកនិពន្ធខ្ញុំសរសេរចងក្រងអស់ថិរវេលាដ៏យូរខំសំរិតសំរាំងច្នៃពាក្យពេចន៍ អោយកាន់តែមានសំរស់ រស់ជាតិផ្អែមល្ហែមជាងរឿងទាំងអស់ដែលបានផ្សាយរួចមកហើយ។ ដូច្នេះរឿង “រសាត់តាមកម្ម” គួររាប់ទាំងអស់ ទុកជារឿងល្អអែកផ្ដាច់គេអែង ក្នុងជីវិតអ្នកនិពន្ធ កំរងរឿងស្នេហារបស់អ្នកនិពន្ធខ្ញុំ។ រឿង “រសាត់តាមកម្ម” ពោរពេញទៅដោយឆាកប្រយុទ្ធតស៊ូ សោករន្ធត់ជីវិតអភ័ព្វបំរះននៀលក្នុងថ្លុកកម្មស្នេហាផុតក្ដីសង្ឃឹម ជីវិតកូនកំព្រារស់នៅលើដៃកញ្ញាចិត្តធម៌ រំភើបញាប់ញ័រគ្រប់វគ្គ ធ្វើអោយអស់លោកអ្នកអាន អាណិតអានោចខ្លោចចិត្តរហូតចេញទឹកភ្នែកមកដោយពុំដឹងខ្លួន។
ភ្នំពេញ ថ្ងៃ មករា ឆ្នាំ ១៩៦៦
អ្នកនិពន្ធ ហាក់-ឆៃហុក
១- ភរិយាចិត្តក្បត់
ភ្លេចគ្រាកំសត់ | ភ្លេចបុត្រពុំងារ | លបលួចមានសហាយ |
ស៊ីចាយខ្ជះខ្ជាយ | ផលកម្មតាមទារ | ជន្មាបាត់បង់ ។ |
សំលាប់ប្រពន្ធ | រត់ភៀសគេចខ្លួន | ជាមួយកូនស្នង |
បណ្ដែតវាសនា | ហត្ថលើកផ្សង | សុំរស់នៅផង |
សងកម្មលោកីយ៍។ |
នៅក្នុងបន្ទប់ទទួលភ្ញៀវនៃគេហដ្ឋានត្រកូលឧត្តមវណ្ណគេឃើញបុរសរាងសង្ហាពីររូប អង្គុយសន្ទនាដោយសភាពស្ងប់ស្ងាត់។ ម្នាក់មាឌមាំខ្មៅស្រអែមមុខមូលគឺជាបុត្រប្រុសទោលបន្ដូលចិត្តតែមួយរបស់លោកវណ្ណណារិន អតីតអ្នកដំណាងរាស្ត្រ។ យុវជននេះសព្វថ្ងៃមានងារជាអធិការនៃក្រសួងសម្ងាត់ ឈ្មោះថា វណ្ណ ណារ៉ា រីអែម្នាក់ទៀតដែលមានមាឌស្គមបន្ដិចរាងទ្រនាប់មុខរាងពងក្រពើ សម្បុរសជ្រះឈ្មោះសោម-កុសល ជាអនុសេនីយត្រីនៃកងខេមរភូមិន្ទ។ អ្នកទាំងពីរជាមិត្តចិត្តមួយថ្លើមមួយស្រលាញ់រាប់អានគ្នាតាំងពីនៅសិក្សាមកម្ល៉េះ។
- - កុសល! ... (ណារ៉ានិយាយឡើងក្រោយពីអង្គុយស្ងាត់ស្ងៀមអស់ពេលមួយសន្ទុះធំ) ប៉ុន្មានថ្ងៃនេះខ្ញុំឃើញមិត្តមានទឹកមុខក្រៀមក្រំ តើមិត្តមានរឿងអ្វីមិនសប្បាយចិត្តរឺ?
- កុសល កំពុងអង្គុយភាន់ភាំងទៅក្នុងអារម្មណ៍រាយមាយ លុះលឺប្រីយមិត្តសួរមកដូច្នេះ ក៏មានអាការទ្រង់ភ្ញាក់បន្តិច។
- - រឿងរបស់ខ្ញុំពិបាកអធិប្បាយប្រាប់មិត្តណាស់ សព្វថ្ងៃខ្ញុំពិបាកចិត្តស្ទើរតែចង់ស្លាប់ខ្លួនទៅហើយ។
- - ហះ! ហា! ហា! (ណារ៉ាសើចព្រមទាំងលើកកែវស្រាវិសគីឡើង) ខ្ញុំមើលទៅកុសលអែងដូចជាគ្មានរឿងអ្វីគួរអោយពិបាកចិត្តសោះ តែ … បើថាកើតទុក្ខផឹកស្រាបន្តិចទៅកាត់សាញ។
- ថាហើយ ណារ៉ាត ក៏លើកកែវស្រាហុចទៅអោយកុសល តែនរៈ រាដៃមិនព្រមទទួល ឆ្លើយតបមកមិត្តគេដោយទឹកមុខក្រៀមក្រំដូចមុនដដែលថា ៖
- - ខ្ញុំមិនចេះផឹកស្រាទេណារ៉ា … ទោះដាតេះដៀលខ្ញុំថាមិនពេញជាអង្គប្រុសក៏ដោយ គេថាសិនចុះ បើខ្ញុំព្រមទទួលផឹកស្រាពេលនេះ មុខជាស្រវឹងត្រលប់ទៅផ្ទះវិញលែងរួចតែម្ដង !
- កាលបើហុចកែវស្រាទៅអោយកុសលមិនព្រមផឹក ណារ៉ាក៏លើកក្រេបខ្លួនអែងទាំងអស់។
- - កុសលសព្វថ្ងៃគេត្រឹមត្រូវល្អណាស់ នេះបានពេញជាប្រុសគ្រប់លក្ខណ៍ ស្រាមិនចេះផឹក បារីមិនចេះជក់ចេញពីផ្ទះចូលប៊ុយរ៉ូ (Bureax) ចេញពីប៊ុយរ៉ូចូលផ្ទះ អីចឹងហើយនៅតែពោលពិបាកចិត្តទៀត។
- ណារ៉ាឈប់បន្តិច ហូតបារីមួយមកអុជជក់ក៏និយាយបន្ថែមថា៖
- - កុសលអែងធ្វើម្តេចនឹងហ៊ាន ជក់បារី ផឹកស្រា លោតែអ្នកសោភ័ណដឹង មិនដេញលែងអោយចូលផ្ទះហើយរឺ? ហ៊ឺ… អីចឹងហើយតើ បានគេថា ពួកម៉ាកតែមានប្រពន្ធហើយច្រើនភ្លេចពួកម៉ាក អ្នកខ្លះខ្លាចប្រពន្ធជាងខ្លាទៅទៀត!។
- - សូមកុំនិយាយពីរឈ្មោះលោភ័ណណារ៉ា ខ្ញុំមិនចង់លឺឈ្មោះនេះទេ ខ្ញុំដើរមិនចូលផ្ទះបីថ្ងៃមកហើយ
- យី! កុសល. . .(ណារ៉ាអុទានទ្រង់ភ្ញាក់) ម៉េចបានជាមិត្តយំអីចឹង មិត្តមានកើតរឿងហេតុអ្វីនៅក្នុងគ្រួសាររឺ?
- កុសលទាញកូនកន្សែងពីក្នុងហោប៉ៅមកជូតទឹកភ្នែកទើបឆ្លើយទៅណារ៉ាវិញដោយសំលេងអួលៗ ដើមក
- - ពិតហើយណារ៉ា រឿងក្នុងគ្រួសាររបស់ខ្ញុំចេះតែមានហេតុភេទប្លែកៗកើតឡើងរាល់ថ្ងៃ ខ្ញុំនងសោភ័ណតាំងពីរៀបការរហូតមកមានកូនមួយ ខ្ញុំពុំដែលបានស្គាល់យ៉ាងម៉េចដែលហៅថាសេចក្ដីសុខ សោភ័ណ និង ខ្ញុំចេះតែមានការឈ្លោះប្រកែចគ្នាជានិច្ច អ្នកក្រៅដូចយ៉ាងរូបមិត្តជាដើមមិនដឹងការអាថ៌កំបាំងក្នុងគ្រួសារខ្ញុំទេ សព្វថ្ងៃខ្ញុំឈឺចាប់ណាស់!។
- - ចុះរឿងអ្វីទៅ? អាចនិយាយប្រាប់ខ្ញុំផងបានទេ ?
- - ហា! ហា! រឿងអ្វីរឺ? ហ៊ឹះ! ពេលនេះខ្ញុំពិបាកអធិប្បាយប្រាប់ណាស់ សូមមិត្តជ្រាបតែសើៗថា សោភ័ណ និងខ្ញុំមានគំនិតផ្ទុយគ្នាប៉ុណ្ណឹងបានហើយ នៅពេលក្រោយណារ៉ាអែងអាចដឹងរឿងរបស់ខ្ញុំច្បាស់លាស់ជាងនេះជាពុំខាន។
បរិយាកាសនៅក្នុងបន្ទប់ទទួលភ្ញៀវមានសភាពអាប់អួរខ្លាំងឡើងជាលំដាប់។ ណារ៉ាចង់សួររឿងហេតុអោយបានច្បាស់លាស់ តែដោយឃើញកុសលមានអារម្មណ៍មិនសូវរីករាយអ្នកក៏ត្រូវបិទមាត់នៅស្ងៀមអង្គុយបើកភ្នែកភ្លិះៗ ដកដង្ហើមធំធុញថប់តប់ប្រមល់ក្នុងចិត្ត។ ប្រហែលកន្លះម៉ោងក្រោយមក លោកអនុសេនីយត្រីសោម. កុសលក៏សូមលាមិត្តរបស់ខ្លួនត្រលប់ទៅកាន់លំនៅស្ថានវិញ។
វិថីជីវិតចាក់ស្រេះដោយបន្លាកម្ម ក្នុងរយពេលប្រាំឆ្នាំ ដែលកុសលបានរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ជាមួយនាងសោភ័ណ នរៈជួបប្រទះតែសេចក្ដីទុក្ខព្រួយ ទាស់ទែងខ្វែងគំនិតគ្នាគ្មានស្រាកស្រាន រហូតមកដល់មានកូនស្រីបន្ដូលចិត្តចងជាច្រវាក់ មាសរួបរឹតម្តេចក្ដី ក៏នៅក្នុងគ្រួសារគ្មានសុភង្គលដដែល។ ទាំងនេះមកពីសោភ័ណនារីឆើតឆាយសប្បាយភ្លេចទុក្ខ ប្រាក់កាសចាយខ្ជីខ្ជាឥតបើគិត ការតាក់តែងលំអប្រាណលើសសម័យនិយម គឺសរុបសេក្ដីទៅសោភ័ណមានទស្សនៈផ្ទុយពីកុសលទាំងស្រុង។
អីលូវនេះ សោភ័ណ មិនត្រឹមតែមានកិរិយាឆ្មើងឆ្មៃកាច់រិកវាយរាងប៉ុណ្ណោះទេ នាងថែមទាំងទៅលបលួចមាន សាហាយក្បត់ចិត្តប្ដីថែមទៀត។ កុសលបានលបលួចឃ្លាំតាមដានគ្រប់អិរិយាបទរបស់សោភ័ណ គេដឹងល្ហិចល្ហៀងថា សោភ័ណបែកចិត្តពីគេទៅមានប្រុសថ្មី តែគេក៏ពុំបានសំដែងអកប្បកិរិយាអ្វីអោយខុសពីប្រក្រតី អោយសោភ័ណមានមន្ទិលសង្ស័យឡើយ ពីព្រោះគេនៅចាំសង្កេតហេតុការណ៍ទៅថ្ងៃមុខទៀតបើប្រាកដជាសោភ័ណក្បត់ចិត្តគេ ហើយគេចាប់បានភស្តុតាងគ្រប់គ្រាន់ ពេលនោះចំណងស្នេហ៍របស់គេ និង សោភ័ណក៏ត្រូវអស់កម្ម អស់ពៀរគ្នាត្រឹមហ្នឹង ទោះជា មានបុត្រីត្រួយនិស្ស័យជានិមិត្តរូបនៃសេចក្ដីស្នេហារវាងគេនឹងនាងក៏ដោយ។
ក្រោមកំដៅព្រះសូរិយាដ៏ខ្លាំងក្លា សោម-កុសល ត្រាច់ចរតាមវាលខ្សាច់ដោយដំណើរមួយៗ យឺតៗ។ ជើងចេះតែបោះជំហានទៅមុខ រីអែខួរក្បាលក៏វិលវល់ចាក់ស្រេះទៅដោយចំណោទទុក្ខ។ ទីបំផុតកុសលក៏ដើរមកដល់មុខផ្ទះឈើមួយ ផ្ទះនេះគឺជាសំបុកស្នេហ៍ដែលគេនឹងសោភ័ណបានព្រួតដៃគ្នាកសាងឡើង នៅពេលរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍រួច។ កុសល ឈានជើងឡើងជណ្ដើរផ្ទះយ៉ាងខ្ជិលច្រអូស គេខានចូលផ្ទះចំនួនបីបួនថ្ងៃហើយ គេមកនេះក៏ព្រោះតែសេចក្ដីនឹករលឹកបុត្រីតូចដែលទើបនឹងមានអាយុបានប្រាំខែ បើកុំមានចំណងកម្មនេះ អ្នកប្រហែលជាដើរលែងចូលផ្ទះរហូតក៏ពុំ ដឹងផង។
- នៅពេលដែលកុសលឡើងជណ្ដើររៀបផុត ក៏ស្រាប់តែលឺសូរមាត់ សោភ័ណ និយាយជាមួយអ្នកណានៅក្នុងបន្ទប់ដេកនាង ក្នុងផ្ទះមានទំនងដូចកំពុងបន្លែងគ្នា។
- - បងជាកំពូលជីវិតរបស់អូន ជាតិនេះអូនសូមប្រគល់សេចក្ដីស្នេហាចំពោះរូបបងមួយប៉ុណ្ណោះ
- - ហ៊ឺ ! កុំលេងចាប់អីចឹងអូនអៀនណាស់បង!
បុរសអភ័ព្វក្ដីស្នេហ៍មុខឡើងខ្មៅដូចមរណ៍ ភ្លើងកំហឹងឆេះក្នុងទ្រូងសន្ធោសន្ធៅដល់កំរិត ពេលនេះគេយល់ច្បាស់ហើយថា សោភ័ណភរិយាសំលាញ់ លួចនាំប្រុសសហាយមកដេកកៀកកើយលើផ្ទះ។ នរៈចុចកែងជើងស្រាលៗ ដើរទៅលួចមើលតាមរន្ធសោរ ភាពដែលគេឃើញប្រត្យក្សនឹងកែវភ្នែក គឺសោភ័ណ និង ប្រុសសហាយ ដេកអោបប្រកៀក ប្រគងគ្នានៅលើគ្រែអាក្រាតខ្លួនទាំងអស់។ នៅខាងចុងគ្រែកុមារីតូចដែលនៅមិនទាន់ដឹងក្ដី ដេកលក់ស្រមុក ខ! ខ! យ៉ាងសែនសុខ ពុំបានដឹងថាម្ដាយវាក្បត់ចិត្តឳពុក លបលួចយកសាហាយមកដេករួមរ័ក្សឡើយ។ កុសល ទាញកាំភ្លើងខ្លីក្នុងចង្កេះមកត្រួតពិនិត្យគ្រាប់ រួចគេក៏ឈ្ងោកភ្នែកតាមរន្ធសោរមើលស្ដាប់អាក្រុងសិម្ពលី និង នាងកាកី សើចបន្លែងក្អាយក្អាយចរចាប្រលោមស្នេហ៍រអ៊ូសៗ នៅក្នុងបន្ទប់តទៅទៀត។
- - សោភ័ណអូន !
- - ចា៎ះ ! បង !
- - អូនជាទេវីនៃដួងចិត្តរបស់បង វត្ថុណាដែលបងស្រលាញ់បងប្រាថ្នា ត្រូវអូនប្រគល់អោយបងណា៎ ជាតិនេះបងរស់ខ្វះអូនមិនបានទេ !
- - ចា៎ះ ! បង វត្ថុណាបងត្រូវការអូនជូនទាំងអស់
- កុសល ដកមុខចេញពីរន្ធសោរ គេទ្រាំទប់កំហឹងលែងបានហើយ។ នរៈលើកកាំភ្លើងគូជីវិតមកមើលញញឹមមុខក្រហមងាំង ហើយក៏លើកជើងធាក់ទ្វារអស់ទំហឹង។
- - បុ័ង! ក្រាក!
- សន្ធឹកទ្វារបើកឃ្វាំងឡើង អ្នកទាំងពីរភ្ញាក់ស្រលាំងកាំង រកសំពត់អាវមកបិទបាំងកេរ្តិ៍ខ្មាស់ក៏ពុំទាន់ រូបកុសលដែលលេចធ្លោនៅចំពោះមុខពេលនេះ គឺមច្ចុរាជមកចាំផ្តាច់ជីវិតគេពិតប្រាកដ។
- - មីសត្វ អាសត្វ ! ហា! ហា! ហា!
- កុសល ដើរទៅជិតគ្រែធ្វើអោយសោភ័ណនឹងសាហាយកាន់តែភិតភ័យខ្លាំងឡើង ។
- - មីសោភ័ណ! អញសង្ស័យចំពោះអកប្បកិរិយាប្រែប្រួលរបស់ហងមកយូរហើយ ទើបតែពេលនេះអញឃើញច្បាស់នឹងកែវភ្នែក ថាហងជាស្រីផិតប្ដី! ស្លាប់ទៅមីស្រីកាកីអាប្រុសអប្បលក្ខណ៍!។
- សោភ័ណ មិនទាន់បានឆ្លើយតបអ្វីផង កាំភ្លើងក្នុងដៃកុសលក៏លាន់ឡើង..
- - បុ័ង! បុ័ង!
គ្រាន់កាំភ្លើងពីរគ្រាប់ ហើរទំលុះទ្រូងប្រុសកន្ថេរិ្តយ និង ស្រីអប្បលក្ខណ៍ អោយប្រកាច់ស្លាប់ក្នុងថ្លុកឈាមមួយរំពេច ពេលនោះកុមារីតូចកំពុងលុងលក់យ៉ាងសុខារម្មណ៍ ក៏ភ្ញាក់ក្រញាងស្រែកយ៉ៃផ្អើលភ័យនឹងសូរកាំភ្លើង។ ឃាតករអោន ទៅលើបីបុត្រពុំងារ រត់ចុះទៅតាមទ្វារក្រោយ ព្រោះពេលនោះអ្នកស្រុកជិតខាង កំពុងផ្អើលឈូឆររត់ប្រសេចប្រសាច មកកាន់កន្លែងកើតហេតុជាបន្ទាប់បន្តគ្នា។
ព្រឹកស្អែកឡើង សារពត៌មានជាតិនិងបរទេស បានចុះផ្សាយដំណឹងឃាតកម្ម នៅត្រង់ខ្ទង់ដំណឹងក្នុងស្រុករបស់ខ្លួនយ៉ាងគគ្រឹកគ្រេង ដោយមានទាំងចុះផ្សាយរូបថតឃាតករនៅក្នុងនោះផង។ លោកតាវណ្ណណារិន លើកសារពត៌មានអានម្ដងហើយម្ដងទៀដោយពុំអស់ចិត្ត។
"ឃាត្តកម្ម ដ៏សាហាវនៅខេត្តពោធិសាត់ " លោកអនុសេនីយត្រី សោម កុសល បានបាញ់សំលាប់ប្រពន្ធខ្លួន និង សាហាយនៅលើគ្រែដេក ខណដែលអ្នកទាំងពីរកំពុងតែរួមរ័ក្ស ហើយឃាតករចិត្តសាហាវ ក៏រត់គេចខ្លួនបាត់ទៅ នាំយកទាំងបុត្រីតូចអាយុប្រាំខែជាប់ជាមួយផង។ អីលូវនេះ ក្រសួងរាជការមានសមត្ថកិច្ចបានចេញប្រកាសអោយរកចាប់អ្នកទោសបទឧក្រិដ្ឋ ដែលមានចុះរូបថតក្នុងសារពត៌មានសំគាល់ ដោយជូនរង្វាន់ពីរម៉ឺនរៀលដល់ជនណាដែលចាប់បាន។
- - ហ៊ឺ! ក្មួយកុសល! មិនគួរក្លាយខ្លួនទៅជាជនមានទោសក្នុងបទអុក្រិដ្ឋអិចឹងសោះ !
- តាណារិន មានប្រសាសន៍ទៅកាន់លោកអធិការណារ៉ា ព្រមទាំងគ្រវីក្បាលដោយនឹកអានិត
- - ខ្ញុំក៏អានិតកុសលដែរលោកប៉ា ពីថ្ងៃនេះទៅកុសលនឹងខ្ញុំប្រឈមមុខជាសត្រូវគ្នាហើយ …!
- - បាទ! លោកប៉ា…! ក្រសួងខ្ញុំជាក្រសួងចាប់ចងកុសល់ជាជនអុក្រិដ្ឋ ដែលខ្ញុំតាមស៊ើបរក
- - អែងភ្លេចថាក្មួយកុសលជាមិត្តចិត្តមួយថ្លើមមួយនឹងអែងហើយ រឺ ?
- តាវណ្ណ ណារិន មានប្រសាសន៍ដោយមិនសូវពេញចិត្ត
- - បាទ! កុសលជាមិត្តនឹងខ្ញុំមែន តែកុសលជាឃាតករដែលក្រសួងមានសមត្ថកិច្ច ត្រូវតែរកចាប់មកផ្តន្ទាទោស យល់ញាតិឃ្លាតច្បាប់ណាប៉ា… ខ្ញុំអាណិតកុសលណាស់ …!
- - ចុះបើអែងធ្វើខ្វាក់គថ្លង់ ចំពោះម្នាក់ហ្នឹងទៅមិនបានទេរឺ ?
- ណារ៉ា គ្រវីក្បាលសំលឹងមើលមុខឳពុកដោយខ្សែភ្នែកទ្រង់អង្វរ ៖
- - សម័យនេះជាសម័យអែករាជ្យ! សម័យសង្គមរាស្រ្តនិយម ការស៊ីសំណូកសូកប៉ាន់ ការយោគយល់ដោយខុសនឹងច្បាប់សំរាប់រដ្ឋ គេលែងប្រព្រឹត្តអស់ទៅហើយ បើម្នាក់ៗរវល់តែយោគយល់ បក្សពួកគ្រួសារខ្លួនដូច្នេះ ធ្វើម្តេចច្បាប់ សំរាប់រដ្ឋអាចមានប្រសិទ្ធភាពជឿនលឿនទៅមុខបាន …?។
តាណារិន ហាក់ដូចស្ដាប់ពាក្យកូនពន្យល់សមហេតុសមផលបាន គាត់នៅស្ងៀមលែងហ៊ាននិយាយអ្វីតទៅទៀត ក្រៅពីអង្គុយលាតត្រដាងកាសែត មើលត្រង់ខ្ទង់ដំណឹងឃាតកម្ម ទាំងដួងចិត្តសោករន្ធត់អិតឧបមា ។