ច្បាប់ផ្សេងៗ
ចម្លងចេញអំពីសាស្ដ្រាស្លឹករឹត
ការផ្សាយរបស់ពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ
ការផ្សាយរបស់មណ្ឌលវប្បធម៌ខ្មែរនៅស្វីស
****************************************
បទវិភាគច្បាប់ប្រុស
ដោយវ៉ាន់ ឌីកាអុន(RFI)
ថ្ងៃសៅរ៍ ទី26.តុលា 2013.ម៉ោង 7:47
និពន្ធជាបទព្រហ្មគិត ច្បាប់ប្រុសរបស់បណ្ឌិតម៉ៃ ប្រដៅបុរសអោយរក្សាខ្ជាប់នូវភាពថ្លៃថ្នូជាបុរស នូវលក្ខណសុភាពរាបសា ចេះគោរពរៀមច្បង គ្រួសារ ភរិយា និងអ្នកដទៃជានិច្ច គឺជៀសវាងប្រើពាក្យទ្រគោះបោះបោក និងអកប្បកិរិយាព្រហើនកោងកាច។
តាមពាក្យទូន្មាននេះ របស់បណ្ឌិតម៉ៃ បុរសមិនត្រូវបណ្ដោយឲ្យគេបំបត់បំបែនហួសហេតុពេកនោះទេ ប៉ុន្ដែក៏មិនត្រូវបញ្ចេញឲ្យឃើញភាពកាចសាហាវឃោឃៅរបស់ខ្លួនពេកដែរ ហើយបើនឹងធ្ធើអ្វីមួយឲ្យចេះប្រមើលមើលសភាពការឲ្យបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ គឺមិនត្រូវហ៊ានពេក តែក៏ពុំត្រូវខ្លាចពេកនោះដែរ រីឯការរក្សាកិត្ដិយស គឺជាភារកិច្ចមួយដ៏សំខាន់របស់បុរស នៅក្នុងន័យនេះ បណ្ឌិតម៉ៃ កំហិតអោយបុរសខិតខំរៀនសូត្រច្បាប់ក្បួនរបស់សង្គម ច្បាប់ប្រទេសឲ្យបានល្អត្រឹមត្រូវ ដើម្បីផ្ដល់ទៅឲ្យគ្រួសារ នូវសុវត្ដិភាពគ្រប់គ្រាន់។
កំហុសដ៏ធំបីយ៉ាងដែលកវីម៉ៃទូន្មានអោយជៀសវាងដាច់ខាត គឺការឆ្កួតស្រី បណ្ដោយអោយកាមតណ្ហាញាំញី ការផឹកស្រាប៉ោលែ និងការលេងល្បែងបៀប៉ោជាដើម អ្នកនិពន្ធអត្ថបទសរសេរដូច្នេះថា៖
«លោកហៅឆ្កួតបី មួយឆ្កួតនឹងស្រី មួយឆ្កួតនឹងស្រា មួយឆ្កួតល្បែងពាលា លេងបៀប៉ោគួរកំចាត់។ ទាក់មាន់ទាក់ទទា ជល់ភ្នាល់គ្នា បរបាញ់សត្វ អន្ទាក់ដាក់បង្កាត់ ល្បែងអស់នោះមិនកំណើត ។
មិនតែប៉ុណ្ណោះសោត បណ្ឌិតម៉ៃហាមដាច់ខាតមិនអោយជំពាក់ប្រាក់គេជាពិសេសជនបរទេស ដែលមករកស៊ីនៅក្នុងស្រុក ហើយទន្ទឹមនោះត្រូវចេះ ថែរក្សាទ្រព្យសម្បត្ដិ ចេះផ្គត់ផ្គង់គ្រួសារមិនអោយខ្វះអ្វីទៀតផង អ្នកនិពន្ធច្បាប់ចរិយាធម៌នេះ បានលើកឡើងនូវចំនុចលំអិតជាច្រើនទៀត ដែលទាក់ទងនឹងការប្រយ័ត្នប្រយែងប្រចាំថ្ងៃ ដែលមើលទៅហាក់បីដូចជាសាមញ្ញពេកមែន ប៉ុន្ដែដែលការពិតសុទ្ធតែជាកត្ដាដែលនាំទៅរកអន្ដរាយតែម្តង។
តើគេត្រូវយល់ដូចម្ដេចអំពីពាក្យទូន្មានទាំងប៉ុន្មានខាងលើនេះ តាមរយពាក្យប្រៀនប្រដៅទាំងអម្បាលមាណនេះ គេសង្កេតឃើញជាអាទិថា ការស្វែងរកក្ដីសុខអោយគ្រួសារ ជាតព្វកិច្ចមួយដ៏សំខាន់បំផុតរបស់បុរស ស្រ្ដីជាប្រពន្ធជាអ្នកគ្រប់គ្រងចាត់ចែងគ្រួសារក៏ពិតមែន ប៉ុន្ដែបុរសជាប្ដី ជាអ្នកផ្គត់ផ្គង់សម្ភារៈ មិនអោយមានខ្វះ ហើយជាអ្នកធនាសន្ដិសុខទាំងមូលសំរាប់គ្រួសារ ដើម្បីធ្វើកិច្ចការនេះ គេត្រូវជៀសវាងអំពើមួយចំនួន ដែលជាកត្ដានាំទុក្ខមកអោយគ្រួសារ ហើយជាកត្ដាបាក់បែកប្ដីប្រពន្ធផងដែរ។
ការបាក់បែកប្រះឆា បែកសាមគ្គីភាពនៅក្នុងគ្រួសារ មិនមែនបណ្ដាលមកពីរឿងធំៗនោះទេ គឺមកតែពីរឿងកំប៉ិចកំប៉ុក ប្រចាំថ្ងៃតែប៉ុណ្ណោះ។ រឿងរាវធំៗ ដែលកើតមានឡើង ហើយដែលចេញមកពីប្រភពក្រៅមែនទែនទៅ ជាកត្តាដែលពង្រឹងសាមគ្គីភាពផ្ទៃក្នុងអោយកាន់តែរឹងមាំទៅវិញទេ។ នេះជាទស្សនៈមួយ រកជឿសឹងពុំបាន ប៉ុន្ដែតាមការពិតទៅ រឿងធំៗ កើតមកតែពីរឿងធ្វេសប្រហែសបន្ដិចបន្ដួចប៉ុណ្ណោះ ជាពិសេសមកពីពាក្យសំដីពិសពុល ឥតប្រមាណទុកជាមុន។
តើរបៀបរសនៅ ដែលបណ្ឌិតម៉ៃកំហិតដល់ជនប្រុសស្រី មានប្រយោជន៍អ្វីខ្លះដល់សង្គមជាតិទាំងមូល មុនដំបូងបង្អស់ គឺការធនាសណ្ដាប់ធ្នប់សង្គមអោយបានរឹងមាំ ព្រោះគឺសណ្ដាប់ធ្នប់ល្អនេះហើយដែលធ្វើអោយស្រុកទេស រុងរឿងថ្កុមថ្កើង យ៉ាងណាមិញអំពើឆ្កួតបីយ៉ាង ដែលកវីម៉ៃបានលើកឡើង គឺជាកត្ដាដែលនាំបុរសឆ្ពោះទៅរកការប្រមាណច្បាប់សង្គម មានជាអាទិអំពើពុករលួយ បោកប្រាស ជាប់គុកច្រវាក់គ្រប់បែបយ៉ាង ប៉ុន្ដែគួរកត់សំគាល់ផងដែរថា ពីសម័យឧត្ដុង មកទល់សព្វថ្ងៃនេះ ការប្រែប្រួលក៏មានច្រើនដែរ ហេតុដូច្នេះហើយបានជាគេតែងពោលថា ឃ្លោកលិចអំបែងអណ្ដែត ដែលមានន័យថា សីលធម៌មានការប្រែប្រួលជាមូលដ្ឋាន បើពុំហ៊ានធ្វើអ្វី ដោយខ្លាចនេះ ខ្លាចនោះជ្រុលហួសហេតុពេក អ្វីក៏គេរកពុំបានដែរ ហើយគ្រួសារត្រូវបាក់បែកដដែលជាដដែល។
ច្បាប់ប្រុស
១ | នេះបទព្រហ្មគីតិ | ពីព្រេងព្រឹទ្ធទុកទូន្មាន | ចែងចងជានិទាន | ទុកគ្រាន់មើលជាច្បាប់ថ្មី។ |
អោយអស់កូនចៅក្រោយ | ស្តាប់កុំអោយភ្លេចស្មារតី | ប្រដៅទាំងប្រុសស្រី | យកទុកខ្លួនគ្រប់អាត្មា។ | |
ធម្មតាកើតជាមនុស្ស | ទោះស្រីប្រុសក្រណាស់ណា | ក្រគិតក្នុងចិន្តា | អោយបានដឹងសមនិងគួរ។ | |
នឹងអស់ញាតិសន្តាន | សោះគេមានពាក្យថាជួ | កុំឆ្មើងកុំតែងតួ | ធ្វើកំប៉ោងកុំពាក្យធំ ។ | |
៥ | នឹងដើរដូចភូជង្គ | អោយអោនអង្គអាចបារម្ភ | អោយត្រូវនឹងច្បាប់ក្រម | គួរប្រតិបត្តិកុំអោយឆ្គង ។ |
រៀនបទរៀនបាទចាស | កុំក្រលាសលើរៀមច្បង | ស្រីដីនឹងអ្នកផង | ពាក្យអោយគួរកុំឯងវឺយ។ | |
អ៊ឺអើអញដាច់សាច់ | ឆ្គងពាក្យពេចន៍គេស្រដី | ដើមដៀលអោយអប្រីយ | ស្រដីថាកូនអិតពូជ ។ | |
ចាស់ទុំមិនប្រដៅ | ជេរកូនចៅទើបវាខូច | គេថាកូនអិតពូជ | មិនដឹងច្បាប់នឹងចាស់ទុំ។ | |
គេដៀលដល់ម៉ែអូវ | កេរ្តិ៍អាស្រូវស្អុយរហ៊ុំ | គេស្តីដើមជៀវជុំ | ដំនៀលនោះដល់មកចាស់។ | |
១០ | កុំកាចកុំស្លូតពេក | កុំចំអៀករៀនរហ័ស | កុំខ្លាចកុំហ៊ានណាស់ | អោយរំពឹងរំពៃគ្រប់ ។ |
ទោះដេកអោយរហ័ស | ភ្ញាក់មុនចាស់ដោះឡើងលុប | មុខមាត់មើលអោយគ្រប់ | ទ្រព្យរបស់សឹមដេកវិញ ។ | |
ស្លាម្លូស៊ីអោយច្រៀក | កុំបីបៀកទាំងមូលមិញ | តូចធំអោយច្រៀកចេញ | តាមពាក្យចាស់ថាអភ័ព្វ ។ | |
ដេកយប់កុំដេកយូរ | ហើយទទូរដូចគេងាប់ | សំពត់ស្លៀកអោយខ្ជាប់ | កុំអោយអាក្រាតក្រៅខ្លួន។ | |
នឹងដេកកុំទ្រមក់ | អោយលង់លក់ក្រៅពីក្បួន | បើភ្ញាក់អោយដឹងខ្លួន | ឡើងអង្គុយកុំមាត់ខ្លាំង ។ | |
១៥ | ប្រែប្រាណប្រុងវិញ្ញាណ | ខ្លាចក្រែងមានចោរចិត្តខ្មាំង | ប្រួញប្រាណប្របជញ្ជាំង | ជញ្ជូនទ្រព្យលួចយកចេញ។ |
បើអិតមានមន្ទិល | កុំអោយខ្ជិលដេកទៅវិញ | ភ្ញាក់ហើយអោយក្រោកចេញ | រកជក់ថ្នាំស៊ីម្លូស្លា។ | |
ទោះពេលពន់ព្រលប់ | គន់អោយគ្រប់ទ្រព្យនានា | កាំបិតខាងអាត្មា | អោយសឹតទឹកដាក់ចុងជើង។ | |
ប្រអប់ដាក់ទឹមស្មា | ថ្វាយទេព្តារក្សាយើង | ហើយអោយបំពក់ភ្លើង | នៅក្រានក្រៅកុំអោយដាច់។ | |
កុំអោយអស់រលីង | រលត់ធេងហើយថាភ្លេច | សព្វថ្ងៃមើលកុំដាច់ | កុំដើរយកពីផ្ទះគេ ។ | |
២០ | ថែទាំមើលជើងក្រាន | អោយអុសមានកុំទំនេរ | បង្កាត់បង្កើតកេរ្តិ៍ | កុំប្រហែសអោយសូនសុង ។ |
ប្រយ័ត្នក្រែងក្រងាយ | ពុំសប្បាយឈឺពោះពុង | បង្កាត់កំដៅអង្គ | អុជបំភ្លឺមើលនេះនោះ។ | |
មានកាលយប់ងងឹត | ភ្លេចមិនគិតជួនកូនជុះ | គ្មានភ្លើងអុជចន្លុះ | ក្រានរលុះរលត់ធេង ។ | |
រត់រកភ្លើងសស្រាក់ | ព្រួយលំបាកតែខ្លួនឯង | ហេតុខ្ជិលពុំគិតក្រែង | ក្រយប់ថ្ងៃព្រួយដើរឆ្ងាយ ។ | |
ហើយអោយថែទាំទឹក | ទោះយប់ព្រឹកកុំគិតងាយ | ដងដាក់ក្អមរត់រាយ | សព្វពួចពាងអាងអុងធំ ។ | |
២៥ | កុំអោយស្ងួតក្អមធេង | អស់រលីងពីពាងធំ | គ្មានសោះនោះមិនសម | ជួនក្រែងក្រងាយយប់ថ្ងៃ ។ |
ទោះដើរទៅឆ្ងាយជិត | កាន់កាំបិតកំដរដៃ | ក្រែងមានមែកឈើព្រៃ | កាប់កាន់មកទុកជាអុស ។ | |
ជួនកាលក្រែងបន្លា | មុតអាត្មាគ្រាន់ចាក់ជោះ | ជាគ្រឿងគ្រប់មិនខុស | ការសត្រូវទោះឆ្មាឆ្កែ ។ | |
ដើរព្រៃអោយមើលលើ | ឃើញស្លឹកឈើជាបន្លែ | កាន់កាប់កុំដៃទេ | អង្គុយគន់មើលឆ្វេងស្តាំ ។ | |
ក្រែងមានព្រៃឈើងាប់ | គួរកាច់កាប់យកជាថ្នាំ | ផ្ញើក្រានគ្រាន់ដណ្តាំ | បាយបានឆ្អិនឆាប់ដូចចិត្ត ។ | |
៣០ | សោះស្រីស្រដីបាន | បើអុសមានមិនព្រួយចិត្ត | សព្វថ្ងៃប្រុងគំនិត | ថែទាំទើបគង់របស់។ |
មាសប្រាក់ស្រូវអង្ករ | ទុកអោយល្អកុំសប្បុរស | សំចៃកុំអោយអស់ | មើលថែធួនខ្លួនឯងណា ។ | |
សូវស្តួចកុំអោយដាច់ | បើវាតិចអោយឧស្សាហ៍ | រិះរកផ្សំទៀតណា | អោយបានច្រើនក្រវើនទុក ។ | |
នឹងចាយអោយគិតក្រោយ | ទោះនឹងអោយៗមើលមុខ | កុំអោយស៊ុកគ្រលុក | ទោះនឹងទុកអោយចំណាំ។ | |
រដូវធ្វើចំការ | អោយឧស្សាហ៍គ្រឿងគ្រាប់ដាំ | ស្លឹកគ្រៃខ្ញីត្រប់ត្រុំ | ត្រាវត្រសក់សព្វបន្លែ ។ | |
៣៥ | កុំខ្ជិលកុំច្រអូស | ទៅងងុះរកសូមគេ | គេមិនអោយឯងទេ | តែគឺមោះព្រោះខ្ជិលដាំ ។ |
ទោះធ្វើស្រែចំការ | អោយឧស្សាហ៍មើលថែទាំ | កុំខ្ជិលកុំប្រចាំ | ចបចូកជីកស្មៅវល្លិផង ។ | |
កុំអោយបង់កំលាំង | ទោះខែប្រាំងប្រើអោយដង | ទឹកទៅស្រោចស្រប់ផង | អោយលូតលាស់មានផ្កាផ្លែ។ | |
ធ្វើការកុំគិតព្រួយ | ខ្លួនឯងមួយកុំត្អូញត្អែរ | ខ្លាំងខ្សោយកុំអោយល្ហែ | ខ្លាចតែនឿយហើយមិនធ្វើ ។ | |
ជាងយប់បិតរិស្សី | ត្បាញជាល្អីតៅកញ្ជើ | កុំអោយទ្រឹស្តីលើ | អិតអំពើធ្វើលេងទៅ ។ | |
៤០ | កុំទុកដៃទទេ | ជាងទំនេរបោចស្មៅព្រៅ | ខាងផ្ទះខាងលំនៅ | អោយវាលកាលកើតសុខា ។ |
អោយមានក្តីបារម្ភ | ធ្វើស្រែកុំចោលចំការ | ដឹងដែកដឹងបិតព្រា | ទុកអោយជាកុំអោយបាត់ ។ | |
ដេកយប់អោយរាំងទ្វារ | ទ្រព្យជាៗប្រុងប្រយ័ត្ន | ត្រចៀកចាំកុំភ្លាត់ | កុំភ្លេចចោលមិនដឹងខ្លួន ។ | |
ប្រយ័ត្នប្រយោជន៍យូរ | ទោះលក់ដូរមើលថែធួន | ទោះទ្រព្យរបស់ខ្លួន | អោយសួរកូនសួរប្រពន្ធ ។ | |
កំអាងឯងជាប្រុស | ចាយរបស់មិនគិតគន់ | មិនដឹងដល់ប្រពន្ធ | ព្រមព្រៀងគ្នាអិតបើថា ។ | |
៤៥ | ទោះបីបើបងប្អូន | ពឹងរកខ្លួនទៅណាៗ | ទោះទៅលេងអិតការ | អិតគេរកដើរឆ្ងាយជិត ។ |
អោយប្រាប់អ្នកនៅផ្ទះ | កុំរលះអិតគំនិត | គេភ័យព្រួយចិត្តគិត | ព្រោះមិនដឹងជាទៅណា ។ | |
បើទៅជាមានភ័ព្វ | ប្រសើរគាប់នោះអិតថា | ប្រសិនពានពស់ខ្លា | ខ្យល់ចាប់ចុកអិតគេសម។ | |
ទោះដើរមានដំណឹង | អោយរំពឹងគិតបារម្ភ | នឹងដើរៗអោយសម | យប់ព្រលប់អោយមាត់ក ។ | |
កុំស្ងៀមកុំស្ងាត់ពួន | លបលាក់ខ្លួនខ្លាចមិនល្អ | អោយមើលអោយមាត់ក | ដើរអោយស្មោះសោះគេថា។ | |
៥០ | ទោះខ្លួនជាប៉ុន្មាន | ពាក្យសន្តានវែងមុសា | គេម៉ៃមកអាត្មា | តាមដំណឹងដំណើរខុស ។ |
កូនអើយបាកុំធ្លោយ | កុំធ្លាប់អោយអាប់កេរ្តិ៍យស | ធម្មតាកើតជាប្រុស | អោយរករៀនច្បាប់មាត្រា ។ | |
លោកថាហៅឆ្កួតបី | មួយឆ្កួតស្រីមួយឆ្កួតស្រា | មួយឆ្កួតល្បែងពាលា | លេងបៀប៉ោធួកំតាក់ ។ | |
ទាក់មាន់ទាក់ទទា | ជល់ភ្នាល់គ្នាបរបាញ់សត្វ | អន្ទាក់ដាក់បង្កាត់ | ល្បែងអស់នោះមិនកំណើត ។ | |
ធម្មតាប៉ោនិងបៀរ | មិនដែលខ្មែរណានឹងកើត | មិនលឺមានកំណើត | មានតែលិចលង់ខ្លួនទេ ។ | |
៥៥ | ជួនកាលគេចាញ់ឯង | រៀងរាល់ល្បែងតែងនឹងរេ | មានកាលឯងចាញ់គេ | កុំទុកចិត្តថាឯងប៉ិន ។ |
ពីព្រឹកស្លៀកហូលជរ | ល្ងាចស្លៀកសខ្វះចងក្បិន | ពីព្រឹកត្បកក្បាលចិន | ល្ងាចមិនទាន់ចិនដាក់ខ្នោះ ។ | |
ជួនកាលវាចងជើង | ព្យួរខ្ពស់ឡើងក្បាលដាំចុះ | ភ្នែកស្លឹងតឹងក្រញុះ | វាទារប្រាក់អោយបានឆាប់ ។ | |
មើលមុខល្អតិចអី | មិនខ្មាសស្រីផ្សារឈរស្តាប់ | មុខមិញដូចគេស្លាប់ | មាត់ស្ញិញស្ញាញពេបដូចក្មេង។ | |
ស្រែកថ្ងូរអះអូយអើយ | អាចឹកអើយអាណិតលែង | អញរកប្រាក់អោយឯង | អោយអាចឹកស្អែកនេះបាន ។ | |
៦០ | ចិនលឺព្រមស្រាយមក | បណ្តើររកប្រាក់សណ្តាន | តឹងទារទាល់តែបាន | ទ្រព្យអោយទៅទើបវាលែង។ |
អ្នកអាយអ្នកអើយកុំ | គួរបារម្ភរាល់តែល្បែង | កុំលកុំលូកលេង | គួរអោយវាងអោយវៀរសោះ | |
កុំឈរកុំឈប់ជិត | ក្រែងមិនអត់បង់កេរ្តិ៍កោះ | កុំល្បងល្បែងនោះសោះ | គួរអោយដោះអោយដើរចេញ។ | |
ច្បាប់នេះចាំរាល់ខ្លួន | ទោះបងប្អូនមិត្តសំលាញ់ | ពឹងខ្លួនឯងអោយចេញ | ធានាទ្រព្យគេយកទៅ ។ | |
ឯទ្រព្យបានទៅវា | ឯងធានាស្រាប់តែនៅ | វាបានយកទ្រព្យទៅ | ខ្លួនឯងនៅធានាស្រាប់ ។ | |
៦៥ | ដល់គេមកតឹងទារ | អ្នកធានាអោយបានឆាប់ | មិនបានគេប្រចាប់ | ទៅជាខ្ញុំព្រោះធានា ។ |
ទោះបងប្អូនធុរៈ | ក្រជំពាក់គេតឹងទារ | បើមានទ្រព្យជួយជា | កុំធានាណាអ្នកអាយ ។ | |
កូនអើយចូរបាចាំ | អូវពុកផ្តាំកុំបីណាយ | ប្រយ័ត្នរាល់រូបកាយ | កុំអោយភ្លេចពាក្យនេះណា ។ | |
មួយទៀតហៅឆ្កួតស្រី | គួរកុំបីសេពកាមា | វាតែងទាញអាត្មា | នាំវង្វេងភ្លេចបាបបុណ្យ ។ | |
ភ្លេចសីលទានសូន្យសោះ | ភ្លេចឃ្នាងខ្នោះដល់ជីពជន្ម | ភ្លេចទោសភ្លេចទាំងគុណ | ភ្លេចទាំងការកាន់រសាយ ។ | |
៧០ | បង្កើតតែទោសទុក្ខ | បើបានសុខសឹងប្រែក្លាយ | បង្កើតក្តៅក្រហាយ | អោយទាស់ទែងខឹងនិងគ្នា ។ |
ចងទោសគុំគង្គួន | មិនគិតខ្លួនខ្លាចមរណា | មានកាលក្មួយនិងមា | គុំធ្វើគ្នាអោយសោះសូន្យ។ | |
បង្កើតតែចិត្តធំ | ចៅគំនុំនឹងជីដូន | ឯបងខឹងនឹងប្អូន | ម្តាយនិងកូនគំធ្វើគ្នា ។ | |
រីខ្ញុំគុំកាប់ម្ចាស់ | អោយក្តៅណាស់ក្នុងអង្គា | កើតទោសខឹងនឹងគ្នា | ជាគំនុំពុំត្រាស្បើយ ។ | |
មានកាលគេដាក់ឃ្នាង | វាមិនរាងចាលចិត្តឡើយ | លក់ព្នៃខ្ញុំគេហើយ | មិនខ្លាចស្លាប់ដល់អាត្មា ។ | |
៧៥ | គេកាប់ដោតទាំងក្បាល | មិនចេះចាលចិត្តឡើយណា | ភ្លេចខ្លួនសូន្យសោះសា | នឹកតែត្រង់សេពសប្បាយ ។ |
រីឯកាមកិលេស | កុំប្រហែសគួរអោយណាយ | ស្អិតណាស់ណាអ្នកអាយ | អ្នកអើយកុំគិតសង្ស័យ ។ | |
នេះឯងហៅឆ្កួតស្រី | គួរកុំបីអោយអាល័យ | ចូរចងចាំសព្វថ្ងៃ | ទុកទូន្មានរាល់អាត្មា។ | |
អ្នកប្រាជ្ញលោកនិទាន | ទុក្ខទូន្មានរាល់រូបា | មួយហៅឆ្កួតសុរា | នោះកុំផឹកវាស្រវឹង ។ | |
វានាំភ្លេចវិញ្ញាណ | ភ្លេចសីលទានសោះសូន្យឈឹង | ផឹកហើយមិនដែលនឹង | នាំចិត្តនោះអោយធំក្រៃ ។ | |
៨០ | ឯខ្លួនឯងតូចទេ | មើលទៅគេប៉ុនមេដៃ | កំលាំងឯងស្មើចៃ | មិនកោតគេតិចឡើយណា ។ |
ក្អេងក្អាងពាក្យកក្អែ | អួតពូកែបទបានស្រា | មិនមានខ្លាចនរណា | ស្រដីកោងរកកលឈ្លោះ ។ | |
បញ្ជោរបញ្ចៀសផ្តាស | ជេរវាងវាលមិនចំឈ្មោះ | នាំហេតុតែខាងឈ្លោះ | ឆ្លើយឆ្លងពាក្យអោយបានទាក់។ | |
ប្រពន្ធឃើញឃាត់ទៅ | ប្តីមិនត្រូវថាកុំអ្នក | ឯងខឹងលោតវាយធាក់ | ដោយចិត្តធំបទបានស្រា ។ | |
មានកាលជួនស្រវឹង | ពុំមានដឹងខ្លួនឡើយណា | ដើរដួលដេកផ្កាប់ផ្ងារ | ស្រាតសំពត់អស់ពុំដឹង ។ | |
៨៥ | គេឃើញអស់ខ្មាសខ្មុំ | ក្មេងជៀវជុំសើចទ្រហឹង | ដេកដូចគេស្លាប់ឈឹង | ក្អែក្អួតពាសពេញទាំងខ្លួន ។ |
កំណើតអ្នកផឹកស្រា | កុំអួតថាឯងនឹងនួន | ផឹកហើយស្រវឹងមួន | ខ្លួនខ្សត់ទេអួតថាមាន ។ | |
អ្នកស្លូតទៅជាកាច | ឯអ្នកខ្លាចទៅជាហ៊ាន | ខុសត្រូវទៅបំពាន | បំពុលខ្លួនអោយបានបាប ។ | |
នេះឯងហៅឆ្កួតស្រា | ក្នុងធម៌ថាពៀរដរាប | អ្នកណាផឹកហើយបាប | បង់កិត្តិយសពុំសួស្តី ។ | |
គួរកុំសពេសុរា | នាំអាត្មាអោយអប្រីយ | នឹងធ្លាក់ទៅអវចី | នរករងទុក្ខវេទនា ។ | |
៩០ | ហៃអស់ជនទាំងឡាយ | កុំរាយមាយក្នុងអង្គា | ចូរស្តាប់ច្បាប់នេះណា | ទុកទូន្មានខ្លួនសព្វថ្ងៃ ។ |
នេះឯងហៅឆ្កួតបី | លោកស្រដីក្នុងធម៌ថ្លៃ | បើអ្នកណាមួយនៃ | នឹកប្រាថ្នាដោយចំណង់ ។ | |
លោកចងជាឧបមា | អោយអ្នកណាមួយផ្ចិតផ្ចង់ | យកដែកដុលបោះបង់ | ក្នុងភ្លើងក្រានឆេះច្រាលឆ្អៅ ។ | |
បើកាន់ដែកដែលដុត | នោះមិនមុតមិនមានក្តៅ | កាន់បាននោះទើបហៅ | ចិត្តមុតមែនមិនគិតប្រាណ ។ | |
នោះទើបលោកអោយធ្វើ | នូវអំពើទាំងបីបាន | ដោយធម៌ពីបុរាណ | លោកឧបមាដូច្នេះណា ។ | |
៩៥ | ចាត់ចែងតែងជាបទ | ព្រហ្មប្រាកដកាលបិតា | ប្រដៅខ្ញុំនេះណា | សព្វសេចក្តីដូច្នេះនៃ ។ |
កិច្ចកាព្យរាយរៀបរស់ | ខ្ញុំនាមឈ្មោះបណ្ឌិតម៉ៃ | គិតចងជាសេចក្តី | ប្រដៅជនចប់ម៉្លេះហោង | |
----ចប់---- |