អក្សរសិល្ប៍ខ្មែរ
គុកនយោបាយ
ប៊ុណ្ណចន្ទ ម៉ុល
៦ -គុកធំព្រៃនគរ & កាត់ទោស
ថ្ងៃអង្គារ ទី28.មករា 2014.ម៉ោង 20:54
គ្រាដែលចូលដល់គុកធំភ្លាម គេបង្គាប់អោយដោះសំលៀកបំពាក់របស់ខ្លួនចេញហើយអោយផ្ញើទុកទាំងអស់នៅក្នុងឃ្លាំង រូចគេអោយយើងចុះហត្ថលេខា ក្នុងសៀវភៅបញ្ជីទុកជាសំគាល់។ របស់ដែលខ្ញុំផ្ញើទុកនោះគឺខោអាវ ចិញ្ចៀនមាស នាឡិកាដៃ និងប្រាក់ចំនួន១២រៀល។ គេអោយខោវែងអាវវែងយ៉ាងថ្មីស្អាត សំរាប់អោយស្លៀកពាក់ព្រមទាំងកន្ទេលចចូតថ្មីមួយផង សំរាប់យកទៅដេកសាលធំ។ លុះគេនាំចូលទៅក្នុងសាលធំនៅជាន់ទី៤ សាលលេខ៣ ធំហើយក៏បានជួបនឹងលោកគ្រូអាចារ្យហែម ចៀវ និងលោកនួន ឌួង ដែលគេបានបញ្ជូនមកពីថ្ងៃមុនហើយ ចំណែកលោកគ្រូអាចារ្យប៉ាង ខាត់ទៅដាក់សា លទី១៥ ផ្សេងពីខ្ញុំ។
បងប្អូនជាទីស្នេហា! តាំងពីចូលគុកធំព្រៃនគរកាលណា ខ្ញុំបានយកចិត្ដទុកដាក់ពិនិត្យមើលស្ថានភាពគុកយួនព្រៃនគរ ព្រមទាំងជីវភាពនៃមនុស្សទោសរាប់ពាន់នាក់ ដែលភាគច្រើនជាជាតិយួន។ ក្នុងកំពែងគុកធំ មានអគារតូចធំជាច្រើនខ្លះមួយជាន់ ខ្លះពីរជាន់ អគារដែលធំហើយវែងជាងគេមាន២ សង់៤ថ្នាក់។ អគារទាំងនេះសំរាប់ដាក់មនុស្សទោសចំនួន ៣០០០នាក់ប៉ុន្ដែមានមនុស្សទោសចូលច្រើនពេក គេអាចដាក់បន្ថែមចំនួនជិត៤០០០នាក់ក៏បាន។ នៅអគារធំនីមួយៗគ្រប់ជាន់ អាចដាក់មនុស្សទោសចំនួន៤០០នាក់ គឺគេចែកសាលធំជា២កន្លែង។ ក្នុងកន្លែងនីមួយៗ គេអាចដាក់មនុស្សទោសចំនួន២០០នាក់។ កន្លែងនោះ មានមាត់ទ្វារដែកចាក់សោយ៉ាងមាំទល់មុខគ្នាឃាំងដោយចំរឹងដែកធំៗ រហូតដល់ដំបូលលើទុកអោយមានចន្លោះកណ្ដាល ប្រហែល២ម៉ែត្រសំរាប់ដើរធ្វើការឬត្រួតត្រាមើលមនុស្សទោសទាំងពីរខាង។ ក្នុងកន្លែងម្ខាងៗមានចែកជាពីរផ្នែកទៅទៀត ហើយមានលើកជាថ្នាក់ខ្ពស់ទាំងពីខាង ធ្វើដោយឈើទុកចោលអោយមានចន្លោះកណ្ដាលប្រហែលពីរម៉ែត្រ ស្ថិតនៅចំមាត់ទ្វារទាំងពីរខាង លាលធំទាំងពីរនោះមានទ្វារដែកក្រៅយ៉ាងមាំមួយជាន់ទៀត មានចោះប្រហោងតូចមួយនៅចន្លោះទ្វារ សំរាប់អ្នកយាមពិនិត្យមើលមកខាងក្នុងសាល នៅពេលដែលគេមិនត្រូវការចូលមកខាងក្នុង។ ក្នុងសាលធំនីមួយៗមានបង្គន់មួយមានមាស៊ីនទឹកមួយ។ ប៉ុន្ដែជាន់លើទឹកមិនសូវចេញទេត្បិតខ្ពស់ពេក។
នៅគុកព្រៃនគរគេមិនដាក់ខ្នោះជើងមនុស្សទោសទេ។ សាលក៏ធំទូលាយស្អាត ស្រលះមុខមាត់ បើរដ្ឋការគុកសង្កត់សង្កិន មនុស្សទោសដោយប្រការណាមួយ បិទសិទ្ធិខុសច្បាប់ ដោយអោយបាយឆៅ បាយលាយស្រូវច្រើនឬបាយខ្លោចឬមួយអោយសាច់ឬត្រីមិនគ្រប់កំណត់តាមច្បាប់ មនុស្សទោសអាចតវ៉ាបានរហូតដល់អាជ្ញាធរជាន់ខ្ពស់។ ឃើញដូច្នេះខ្ញុំនឹកថាឱ! មនុស្សទោសខាងយួនមានសិទ្ធិសេរីភាពជាងមនុស្សទោសខ្មែរឆ្ងាយណាស់ ចំណែកម្ហូបអាហារក៏ល្អជាងខាងគុកភ្នំពេញ។ នៅរាល់ថ្ងៃសៅ តែងមានអ្នកតំណាងខាងតុលាការចូលទៅចាប់ដៃមនុស្សទោសសួរសុខទុក្ខ ក្រែងខាងអាជ្ញាធរខាងគុកធ្វើការ សង្កត់សង្កិនធ្វើខុសច្បាប់។ មនុស្សទោគេមានសិទ្ធិទទួលសំបុត្រ ដែលគេផ្ញើពីក្រៅទៅ ហើយនិងអាចសរសេរសំបុត្រផ្ញើទៅសួរសុខទុក្ខគ្រួសារបានដោយមិនចាំបាច់បិទតែមប្រិ៍ឡើយ។ ឯខាងគុកភ្នំពេញយើងមនុស្សទោសជាប់ខ្នោះ អាហារមិនល្អ សាលចង្អៀតដូចទ្រុងជ្រូកឥតសិទ្ធិសេរីភាពអ្វីសោះ។ សូមបងប្អូនជួយពិចារណាមើល? នៅឆ្នាំ១៩៤២ ដែលខ្ញុំជាប់គុក នៅភ្នំពេញបៀបបាននឹងធ្លាក់នរក ហើយក្នុងឆ្នាំដដែលនេះខ្ញុំទៅជាប់គុកព្រៃនគរទៀត ចាប់តាំងពីចូលទៅដល់ហើយផ្លាស់ខោអាវថ្មីៗកាលណា មនោសញ្ចេតនាខ្ញុំហាក់ដូចជាមិនមកជាប់គុកទេ ផ្ទុយទៅវិញហាក់ដូចជាចូលធ្វើទាហាន ខោអាវដែលគេចែកអោយ ហាក់ដូចជាខោអាវទាហាន។ ក្នុងឆ្នាំនោះស្រុកយួនគេមិនទាន់បានឯករាជ្យដូចតែយើងដែរ ប៉ុន្ដែគេមានគំនិត រៀបចំទុកជាកន្លែងស្អាតបាត ដែលជាកន្លែងសំរាប់មនុស្សនៅបាន មិនមែនទុកជានរកឬទ្រុងជ្រូកទេ ពីព្រោះផ្ទះសំរាប់មនុ ស្សនៅ ជាពិសេស គឺសំរាប់ជាតិយួនគ្នាគេដែលមានទោសនៅ។ គេរៀបចំអោយមានអាហារល្អ អោយមានសិទ្ធិសេរីភាព ដល់មនុស្សទោសគ្នាគេក្នុងពេលដែលគេនៅជាខ្ញុំបារាំងដូចតែខ្មែរដែរ តើវាខុសគ្នាយ៉ាងណា? ម្យ៉ាងទៀតមនុស្សទោសដែ លនៅក្នុងគុកនោះ នៅមិនទាន់តុលាការកាត់ទោសនៅឡើយ ហេតុនេះតុលាការនៅធានារ៉ាប់រងអោយអ្នកជាប់ចោទគេ មានសេរីភាពជានិច្ច។ ឯខាងស្រុកខ្មែរយើងវិញឥតមាននរណាគិតគូរឡើយ បានជាមនុស្សទោសខ្មែរឥតមានសិទ្ធិអ្វីសោះ ហើយកែកំហុសខ្លួនមិនកើត (គុកគឺសាលាទូន្មានមនុស្សខូច ព្រោះអប់រំមនុស្សខូចអោយល្អ)។ ខ្ញុំសូមជំរាបពីស្ថានភាពក្នុងគុកព្រៃនគរតទៅទៀត។
ផ្នែកទី១ នៃសាលធំគេអោយមនុស្សទោសខ្មែរនៅ ឯផ្នែកទី២សំរាប់មនុស្សទោសយួន ខាងផ្អែកខ្មែរ មានមនុស្សទោសខ្មែរម្នាក់ជាជាតិខ្មែរកម្ពុជាក្រោម (ខ្ញុំភ្លេចឈ្មោះ) ជាទាហានជាប់ទោសយូរឆ្នាំហើយ គេតំរូវអោយមនុស្សនេះធ្វើមេ(កាប៉ូរ៉ាល់)ឬហៅដៃប៊ីវ តាមពាក្យយួនសំរាប់ត្រួតត្រាលើមនុស្សទោសខ្មែរ ដូចគ្នាក្នុងផ្នែកសាលខ្មែរ បុរសនោះមានឯកអាមាត្យជាអង្គរក្សអមខ្លួនគេចំនួន៧នាក់ផង។ មនុស្សទោសទាំងអស់ត្រូវនៅក្រោមឱវាទនៃកាប៉ូរ៉ាល់នេះ ឥតមាននរណាម្នាក់ហ៊ានខ្វើកឡើយ ដោយខ្លាចអំណាចគេផង ខ្លាចឯកអាមាត្យផង។ បើកាប៉ូរ៉ាលនេះគេខឹងឬទាស់ចិត្ដ នឹងមនុស្សទោសណាម្នាក់ គេជេរវាយទាត់ធាក់បានតាមចិត្ដឥតអាណិតអាសូរ ឥតមានច្បាប់អ្វី និងឥតមានអ្នកណាម្នាក់ហ៊ានតដៃនឹងគេឡើយ គេធ្វើដូច្នេះដើម្បីបំបាក់អ្នកចូលថ្មី អោយបាក់បបខ្លបខ្លាចគេបាក់ស្បាត លែងហ៊ានតវ៉ាអ្វីទាំងអស់។ ឯមនុស្សដែលទើបចូលទៅដល់ថ្មី ជាចាំបាច់ត្រូវតែវារពីចម្ងាយទៅជិតគេ ហើយលើដៃសំពះសូមជ្រកកាននឹងគេទើបបានសុខ។ ប៉ុន្តែបើនិយាយរាយការណ៍ទាស់ចិត្ដគេ ក៏គេទាត់ធាក់បំបាក់ពីដំបូងដៃដែរ។
នេះជាអំណាចផ្ដាច់ការមួយ ដែលជាកំអែលអាណានិគមនិយមឆ្លងមកដល់ជនជាតិខ្មែរយើងអោយចេះប្រើរបបផ្ដាច់ការដែរ។ សូម្បីតែខ្លួនជាប់ទោសដូចតែបងប្អូនរួមជាតិខ្លួនដែរគួរតែមានចិត្ដមេត្ដាដល់គ្នាផង ហេតុអ្វីក៏នៅតែប្រើអំណាចសំលុត ជិះជាន់សង្កត់សង្កិនគ្នាឯងក្នុងគុកទៀតដូច្នេះ? នេះហេតុតែតាំងខ្លួនធំប្រើអំណាចដូចជាស្ដេច នៅក្នុងគុកដូច្នោះដែរ។ ចំពោះរឿងនេះ លោកគ្រូអាចារ្យហែម ចៀវ បានដំណាលប្រាប់ខ្ញុំតាំងពីទើបចូលទៅដល់ដំបូងម្លេះ។ លោកថាកាលលោក ទើបចូលទៅដល់ដំបូង មានមនុស្សទោសមុនគេបានខ្សឹបប្រាប់លោកអោយធ្វើកិច្ចលុតក្រាបចំពោះកាប៉ូរ៉ាល់នេះទើបបាន សុខ។ លោកបានបន្ថែមទៀតថា លោកនួន ឌួងកាលដែលចូលទៅដល់ដំបូង ក៏បានធ្វើកិច្ចគោរពប្រណិប័តន៍គេនេះដែរ ប៉ុន្ដែនៅតែខុសទាស់ចិត្ដគេទៀត។ មុនដំបូង លោកនួន ឌួងបានវារពីចំងាយប្រហែលបួនម៉ែត្រលុះចូលទៅជិតក៏លើកដៃសំពះគេដោយបញ្ចេញវាចាថា ខ្ញុំបាទសូមជ្រកក្រោមម្លប់ព្រះតេជគុណផង សូមមេត្ដាមើលការខុសត្រូវអោយទានផង! កាប៉ូរ៉ាល់សួរថា អាហ្អែងមានរឿងអីបានជាជាប់គុក? លោកនួន ឌួងឆ្លើយថាគេចោទថាខ្ញុំបាទបះបោរក្បត់បារាំង! គ្រាន់តែលឺសូថាក្បត់បារាំងដូច្នេះឥតបានសួរបញ្ចាក់អ្វីទៀតទេ បុរសនោះក៏ស្រែកឡើងថា «យើ! អាហ្អែងក្បត់បារាំងផង!» គ្រាន់តែលឺពាក្យចៅហ្វាយគេថា «យើ!អាហ្អែងក្បាត់បារាំងផង» ប៉ុណ្ណោះ ពួកឯកអាមាត្យគេប៉ុន្មាននាក់ក៏ស្ទុះឡើងទាត់ធាក់លោក នួន ឌួង ព្រមគ្នាឥតមានអាណិតអាសូរអ្វើឡើយ។ ទាល់តែធ្លាក់ពីថ្នាក់លើទៅក្នុងចន្លោះក្រោមចំមាត់ទ្វារសន្លប់ឥតដឹងខ្លួន។ លោកអាចារ្យហែម ចៀវ បានបន្ដទៅទៀតថា ចំណែកខ្លួនលោកក៏របៀបលុតក្រាបតាមក្រោយលោកនួន ឌួងដែរ (លោកអាចារ្យហែម ចៀវជាមនុស្សឆ្លាតវៃ បានឃើញអាចារ្យនួន ឌួង គេវាយសន្លប់ទៅហើយលោកក៏នឹកទាន់) លុះលោកវារទៅដល់គេបែរមកសួរលោកថា ចុះអាកញ្ជ្រមឯងនេះមានរឿងអីដែរបានជាជាប់គុក? លោកក៏ឆ្លើយថា ខ្ញុំបាទនេះជាលោកសង្ឃទេ ម្នាក់អំបាញ់មិញក៏ជាអាចារ្យ មានរឿងជាមួយខ្ញុំបាទដែរ គេសួរទៀតថា ហ៊ីះ! បើលោកសង្ឃ ម្ដេចក៏ជាប់គុក? មានរឿងអី! លោកឆ្លើយថា ខ្ញុំបាទធ្លាប់បានទៅទេសនាគ្រប់ទីកន្លែង មានឧបាសក ឧបាសិកាចូលចិត្ដស្ដាប់ធម៌ជាច្រើនគ្នា។ បារាំងមិនយល់ភ័យខ្លួនស្រាប់តែចោទខ្ញុំថានាំរាស្រ្ដបះបោរ ហើយគេចាប់ខ្ញុំបាទផ្សឹកយកមកដាក់គុកនេះឯង! លុះលឺលោកថ្លែងការណ៍ប្រាប់ដូច្នេះហើយ គេក៏សុំអោយលោកអធិប្បាយរឿងនោះដោយពិស្ដារអោយគេស្ដាប់ទៀត។ គ្រាន់តែបានស្ដាប់ សេចក្ដីអធិប្បាយរបស់លោករួចហើយ កាប៉ូរ៉ាល់នោះ ព្រមទាំងឯកអាមាត្យគេហាក់ដូចជាភ្ញាក់ខ្លួនមានចិត្ដទោរទន់ នឹកអាណិតលោកនួន ឌួង គេក៏បង្គប់គ្នាគេអោយជួយរីតលោកនួន ឌួងអោយដឹងខ្លួនឡើងវិញ ហើយទើបលើកដាក់មកលើថ្នាក់វិញ។ ចាប់ពីពេលនោះមកបុរសនោះហាក់ដូចជាស្លូតជាងមុន មិនឃើញធ្វើទារុណកម្មមនុស្សទោសគ្នាឯងឡើយ។ លោកអាចារ្យហែម ចៀវ លោកជាអ្នកទេសនាជើងឯកមួយក្នុងបណ្ដាលោកសង្ឃអ្នកទេសនាទាំងអស់ ហេតុនេះហើយបានជាលោកអាចដោះកុនបាន។ សមដូចសុភាសិតខ្មែរយើងថា សម្ដីជាឯក។ ប៉ុន្ដែចំណែកខាងមនុស្សទោសឯទៀតនៅតែកោតគោរពគេដូចពីដើមដដែល។
នៅពេលដែលក្រុមខ្ញុំប៊ុណ្ណចន្ទម៉ុល ចូលទៅដល់ក្រោយលោកគ្រូអាចារ្យហែម ចៀវ បានប្រាប់ទៅកាប៉ូរ៉ាលនោះថា ពួកចូលក្រោយនេះជាពួករបស់លោកដែរ មានរឿងជាមួយគ្នាដែរក៏បានសេចក្ដីសុខតមកទៀត។ ក្រោយដែលខ្ញុំ ប៊ុណ្ណចន្ទ ម៉ុល ធ្វើការលុតក្រាបរួចហើយគ្រាន់តែសួរពីរបីម៉ាត់។ លុះដឹងថាខ្ញុំបាទពួកលោកគ្រូអាចារ្យហែម ចៀវហើយគេក៏នៅស្ងៀមទៅ។ ខ្ញុំមានសេចក្ដីត្រេកអរឥតឧបមាហើយក៏សំពះលាគេមកន្លែងខ្លួនវិញ។
រឿងនេះសូមអស់លោកមិត្ដជាទីស្នេហាជួយពិចារណាមើលបើខាងក្រៅ ត្រូវអាណានិគមនិយមបារាំងធ្វើទារុណកម្មបំបាក់អោយបាក់ស្បាត អោយខ្លាចរអាដោយសំឡុតគ្រប់យ៉ាង ដល់ចូលទៅក្នុងគុកក៏មានប្រើអំណាចផ្ដាច់ការសង្កត់សង្កិនរវាង មនុស្សទោសគ្នាឯងទៀត។ តើអោយប្រជារាស្រ្ដខ្មែរយើងហ៊ានតស៊ូយកឥស្សរភាពបែបណាទៅកើត?។
ឯចំណែកខាងមនុស្សយួនវិញ នៅក្នុងសាលជាមួយខ្មែរដែរតែម្ខាងម្នាក់ក៏គេមិនធ្វើដូចជាខ្មែរទេ ព្រោះគេមានការអប់រំយូរយារណាស់មកហើយ គេរាប់អានមនុស្សទោសដូចគ្នាហាក់បីដូចបងប្អូនបង្កើតនៅពេលចូលទៅក្នុងកន្លែងគុក ហើយគេតែងពន្យល់អ្នកថ្មីអោយស្ដាប់បាននូវរបៀបរស់នៅក្នុងគុកមួយចប់ថែមទៀតតែម្ខង គេមិនសំឡុតដូចយើងខ្មែរទេ។
នៅគុកព្រៃនគរគេបានទទួលទានអាហាររួមគ្នា ក្នុង១វង់១០នាក់។ ឯម្ហូមគេនោះឃើញគ្រាន់បើជាងខាងគុកយើងភ្នំពេញ ប៉ុន្ដែទាស់បន្ដិចត្រង់អោយបាយតិចពេក។ ខ្លួនខ្ញុំកំពុងពេញកំលាំងទទួលទានចំណែកបាយនោះមិនឆ្អែតទេ។ គេវាល់ចែកក្នុង ម្នាក់ៗប្រាំមួយចានតូចស្ទើរប៉ុនពែង។ បើទទួលទានធំមែនទែនបានប្រហែល៤-៥ម៉ាត់ប៉ុណ្ណោះអស់ហើយ។ ប៉ុន្ដែជាកុសល ដែរដោយពេលល្ងាចខ្ញុំត្រលប់ជាមានភ័ព្វសម្បូរណ៍បាយទៅវិញ ត្បិតលោកគ្រូអាចារ្យហែម ចៀវនិងលោកនួន ឌួង លោកមិនពិសារពេលល្ងាច លោករក្សាសីល៨រាល់ថ្ងៃ តមបាយល្ងាចរហូត។ ម៉្លោះហើយបាយជាចំណែករបស់លោកទាំងពីរ ត្រូវធ្លាក់មកលើខ្លួនខ្ញុំជាអ្នករ៉ាប់ទាំងអស់គឺបាយរបស់អ្នកទាំងពីរនាក់និងបាយចំណែកខ្លួនខ្ញុំផងរួមជាបីចំណែក ខ្ញុំទទួលទាន ម្នាក់ឯងយ៉ាងឆ្អែតមែនទែន ខ្ញុំបានបាយឆ្អែតបរិបូរណ៌តែពេលល្ងាច។
ចំណែកលោកគ្រូអាចារ្យប៉ាង ខាត់ ដែលគេយកទៅនៅកន្លែងផ្សេងនោះពុំដែលបានដំណឹងសុខទុក្ខអ្វីឡើយ។ ឯលោកប៉ាច ឈឺនក៏ដូច្នេះដែរ ដោយលោកត្រូវនៅគុកងងឺតឯបាតដីឯណោះ។
មានមួយថ្ងៃដែលខ្ញុំទើបទៅដល់គុកព្រៃនគរ ខាងតុលាការសឹកបានហៅខ្ញុំទៅសួរចំលើយនៅបន្ទាយទាហានបារាំងខ្ញុំត្រូវអង្គុយផ្ទាល់លើឥដ្ឋការ៉ូចាំគេហៅសួរ។ បងប្អូនរួមជាតិអើយ! ពេលខ្ញុំក្រលេកទៅក្រោមតុសរសេរឃើញនំបុ័ងមួយប្រហែលប៉ុនកដៃ ដុះផ្សិតខ្លះនៅល្អខ្លះ ដែលគេបោះចោលនៅទីនោះ មិនដឹងជាពីថ្ងៃណាមកទេ។ ដោយអំណាចឃ្លានពេក ទៅជាស្រក់ទឹកមាត់គិតប្រថុយរើសនំបុ័ងនោះយកមកទទួលទាន តែដល់គិតវែងខ្លីទៅក៏ខំទប់ចិត្ដអាក់ខានទៅវិញដោយខ្លាចត្រូវនឹងស្វាយកាំភ្លើងរបស់ទាហានយាមជាជាងឃ្លាន។ មួយវិញទៀតមានមិត្ដភក្ដិជាច្រើនញៀនបារីខ្លាំងទៅហើយ ពុំដែលបានទទួលទានសោះ មានលោកភោគ នី (លោកភោគ នីឥឡូវបួសគង់នៅម្ដុំបឹងតាពន់ ជិតចំការដូងស្ទឹងមានជ័យ) ដែលឃើញអ្នកធ្វើការឯក្រៅបានកន្ទុយបារីមកផ្ញើ អ្នកដែលញៀននៅក្នុងគុកត្រេកអរក្រៃលែងបានអោយពរសព្ទសាធុការដល់ខ្ញុំ។ លុះបានចំណែកថ្នាំកន្ទុយបារីហើយ ពួកមិត្ដភក្ដិដែលញៀននោះយកក្រដាសកាសែតមកមូរទទួលទានដោយសំចៃ មិនហ៊ានដាក់ថ្នាំច្រើនទេគឺដាក់ថ្នាំតែបន្ដិចៗនៅចុងក្រដាស ហើយទុកក្រដាសរមូរខាងបៀមអោយវែងដើម្បីជក់ទៅអោយឆេះអស់កុំអោយសល់។
ពេលដែលខ្ញុំចេញទៅធ្វើការឯក្រៅគុកម្ខងៗ ពួកអ្នកញៀនស្រែកផ្ដាំរញ៉ថា អោយខំរើសកន្ទុយបារីមកផ្ញើផង។ ខ្ញុំមានចិត្ដអាណិតមិត្ដភក្ដិក្រៃលែង ចេះតែខំរើសមកផ្ញើមិនខានក្នុងពេលដែលបានចេញទៅធ្វើការខាងក្រៅគុក។ ក្នុងគុកព្រៃនគរ នៅពេលបុណ្យជាតិម្ដងៗ ដូចជាបុណ្យចូលឆ្នាំសែនក្បាលទឹក៘ បងប្អូនគ្រួសារគេយកអីវ៉ាន់ដូចនំអន្សម ម្ហូបអាហារ ចំណីចំណុក ផ្លែឈើជាដើមមកអោយបងប្អូនគេដែលជាប់ឃុំឃាំង យ៉ាងសំបូរហូរហៀរ។ ពួកទាំងនោះគេ ចែកអាហារនោះតមកខាងខ្មែរទៀតអោយបានបរិបូណ៌ដែរ។ ដល់ថ្ងៃបុណ្យបារាំងដូចចូលឆ្នាំនិងថ្ងៃ ១៤កក្កដា ខាងអាជ្ញាធរគុកគេធ្វើម្ហូបពិសេសៗ អោយមនុស្សទោសទាំងអស់បានឆ្ងាញ់ពីរដងដែលក្នុងមួយឆ្នាំ។